Tổng quan
Áp xe quanh hậu môn là gì?
Áp xe quanh hậu môn là một khối sưng chứa đầy mủ, tương tự như nhọt, xuất hiện gần hậu môn, trực tràng hoặc vùng đáy chậu (khoảng giữa bộ phận sinh dục và hậu môn). Tình trạng này xảy ra khi một trong các tuyến ở hậu môn bị tắc nghẽn và nhiễm trùng. Mủ và dịch tích tụ trong tuyến hậu môn, dẫn đến áp xe gây đau đớn dữ dội xung quanh hậu môn (lỗ ở mông).
Hậu môn là phần cuối cùng của hệ tiêu hóa. Đây là một ống dài khoảng 5cm, bao gồm các cơ sàn chậu và hai cơ thắt hậu môn (trong và ngoài). Cơ thắt là các cơ mở và đóng để cho phép phân đi qua. Có rất nhiều tuyến tiết chất nhầy trong hậu môn. Khi một trong số này bị tắc nghẽn, nó có thể dẫn đến nhiễm trùng và hình thành áp xe.
Áp xe quanh hậu môn còn được gọi là áp xe hậu môn hoặc áp xe vùng hậu môn – trực tràng.
Ai dễ bị áp xe quanh hậu môn?
Áp xe quanh hậu môn phổ biến nhất ở nam giới. Khả năng mắc bệnh cao hơn trong độ tuổi từ 20 đến 60. Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Ai có nguy cơ bị áp xe quanh hậu môn?
Bạn có thể có nguy cơ cao bị áp xe ở vùng đáy chậu nếu bạn mắc bất kỳ bệnh nào sau đây:
- Bệnh Crohn.
- Viêm loét đại tràng.
- Tiểu đường.
- HIV.
- Bệnh lao.
- Viêm túi thừa.
- Ung thư hạch bạch huyết.
Các yếu tố rủi ro khác bao gồm:
- Sử dụng các loại thuốc như prednisone.
- Hóa trị.
Triệu chứng và nguyên nhân
Triệu chứng của áp xe quanh hậu môn là gì?
Triệu chứng phổ biến nhất của áp xe quanh hậu môn là một nhọt sưng và đau (tương tự như mụn lớn) gần mép hậu môn. Nó có thể có màu đỏ, cực kỳ đau đớn hoặc liên tục nhức nhối. Ngồi xuống, ho và đi tiêu có thể khiến cơn đau trở nên tồi tệ hơn.
Các dấu hiệu và triệu chứng khác của áp xe hậu môn bao gồm:
- Chảy mủ từ hậu môn.
- Đau ở hậu môn hoặc trực tràng.
- Khối u hoặc cục sần màu đỏ, sưng và đau.
- Táo bón hoặc đi tiêu đau đớn.
- Kích ứng các mô xung quanh hậu môn.
- Chảy máu trực tràng.
- Đau ở phần dưới bụng.
Áp xe cũng có thể gây sốt, ớn lạnh và các triệu chứng giống như cúm khác.
Nguyên nhân gây áp xe quanh hậu môn?
Hầu hết các áp xe quanh hậu môn hình thành khi một tuyến bị tắc nghẽn bên trong hậu môn. Có rất nhiều tuyến trong hậu môn của bạn. Áp xe hình thành khi vi khuẩn hoặc phân bị mắc kẹt bên trong một trong các tuyến này và bị nhiễm trùng.
Các nguyên nhân khác của áp xe quanh hậu môn là:
- Nứt hậu môn bị nhiễm trùng (vết rách ở niêm mạc hậu môn).
- Chấn thương vùng hậu môn (ví dụ như khi quan hệ tình dục qua đường hậu môn).
- Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs).
- Các bệnh lý ảnh hưởng đến ruột.
- U nang biểu bì (bã nhờn) bị nhiễm trùng ở vùng quanh hậu môn. So với áp xe quanh hậu môn điển hình, u nang bị nhiễm trùng thường ít đau hơn và ít gây sốt và các triệu chứng toàn thân khác hơn.
- Viêm tuyến mồ hôi mủ. Bệnh mãn tính này liên quan đến các tuyến da đặc biệt được tìm thấy ở một số khu vực nhất định, chẳng hạn như nách, háng, quanh hậu môn, đáy chậu và dưới ngực. Viêm tuyến mồ hôi mủ quanh hậu môn có thể gây ra áp xe xung quanh hậu môn.
Chẩn đoán và xét nghiệm
Chẩn đoán áp xe quanh hậu môn như thế nào?
Bác sĩ chẩn đoán áp xe quanh hậu môn bằng cách khám trực tràng. Họ đưa một ngón tay đeo găng và bôi trơn vào trực tràng của bạn và cảm nhận xung quanh để tìm các bất thường. Mỏ vịt (một thiết bị giúp mở các bộ phận cơ thể rỗng) có thể giúp bác sĩ xem toàn bộ trực tràng của bạn. Họ có thể nhìn thấy áp xe bên ngoài mà không cần sử dụng bất kỳ dụng cụ nào. Tuy nhiên, một số áp xe không nằm trên bề mặt da hoặc nằm sâu hơn trong da của bạn.
Bác sĩ cũng có thể thực hiện nội soi trực tràng sigma. Họ sẽ đưa một ống hẹp vào hậu môn của bạn. Ống này có một camera nhỏ và đèn ở trên cùng. Bạn cũng có thể được chụp CT, MRI hoặc siêu âm. Điều này đặc biệt hữu ích nếu áp xe nằm sâu trong trực tràng của bạn.
Bác sĩ có thể muốn loại trừ các tình trạng khác như ung thư trực tràng hoặc các bệnh nghiêm trọng hơn khác.
Điều trị
Điều trị áp xe quanh hậu môn như thế nào?
Điều trị bao gồm việc bác sĩ mở và dẫn lưu mủ từ áp xe. Không tự ý dẫn lưu áp xe hậu môn tại nhà. Hầu hết mọi người cảm thấy giảm đau đáng kể sau khi áp xe được dẫn lưu.
Bác sĩ có thể dẫn lưu áp xe tại phòng khám của họ bằng cách sử dụng thuốc gây tê và dao mổ hoặc kim nhỏ. Bác sĩ rạch một đường vào áp xe để cho phép mủ và dịch chảy ra. Trong trường hợp áp xe lớn hoặc sâu, có thể cần gây mê toàn thân và thủ thuật được thực hiện tại bệnh viện.
Tùy thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của áp xe, bác sĩ có thể đặt ống thông vào khu vực này để dẫn lưu liên tục. Trong hầu hết các trường hợp, bạn sẽ không cần khâu và băng được đặt lên khu vực này.
Bác sĩ có thể khuyên bạn nên làm theo những điều sau sau phẫu thuật:
- Ngồi ngâm mình trong bồn tắm nước ấm nhiều lần trong ngày. Tắm ngồi là khi bạn ngâm hậu môn và vùng sinh dục trong bồn nước ấm. Nó giúp làm dịu cơn đau và sưng tấy và thúc đẩy quá trình chữa lành.
- Thuốc kháng sinh theo toa để ngăn chặn nhiễm trùng hoặc cho những người có hệ miễn dịch suy yếu.
- Thuốc nhuận tràng hoặc thuốc làm mềm phân để ngăn ngừa đi tiêu đau đớn.
- Thuốc giảm đau không kê đơn hoặc, trong một số trường hợp, thuốc giảm đau theo toa.
Làm thế nào tôi có thể tự chăm sóc áp xe quanh hậu môn tại nhà?
Một số áp xe quanh hậu môn có thể được điều trị tại nhà bằng cách sử dụng gạc ấm và tắm ngồi. Tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ trước để đảm bảo họ không muốn dẫn lưu áp xe. Một số bác sĩ có thể cho phép áp xe tự dẫn lưu mà không cần phẫu thuật. Vì điều này phụ thuộc vào một số yếu tố, bạn nên đến gặp bác sĩ. Nếu áp xe tự vỡ ra, bạn có nguy cơ lây lan nhiễm trùng.
Áp xe quanh hậu môn mất bao lâu để lành?
Áp xe đã dẫn lưu mất ba hoặc bốn tuần để lành hoàn toàn. Theo Hiệp hội Bác sĩ Phẫu thuật Đại trực tràng Hoa Kỳ, khoảng một nửa số người bị áp xe hậu môn sẽ phát triển thành rò hậu môn (một đường hầm bị nhiễm trùng giữa da và hậu môn của họ).
Có nên tự nặn áp xe quanh hậu môn không?
Không, bạn không nên tự nặn áp xe quanh hậu môn. Điều này có thể lây lan nhiễm trùng hoặc làm cho áp xe trở nên tồi tệ hơn.
Tôi phải làm gì nếu áp xe đáy chậu vỡ ra?
Nếu áp xe đáy chậu vỡ ra, hãy cố gắng giữ cho khu vực này sạch sẽ. Rửa khu vực này bằng xà phòng và nước, sau đó băng lại. Nó vẫn có thể bị nhiễm trùng hoặc gây nhiễm trùng, vì vậy hãy theo dõi nó trong vài ngày để đảm bảo nó đang lành.
Phòng ngừa
Làm thế nào tôi có thể ngăn ngừa áp xe quanh hậu môn tái phát?
Bạn có thể giảm nguy cơ tái phát áp xe bằng cách:
- Kiểm soát bất kỳ bệnh lý nào bạn mắc phải làm tăng nguy cơ áp xe hậu môn như tiểu đường hoặc IBD (bệnh viêm ruột).
- Thực hành vệ sinh tốt ở vùng hậu môn và sinh dục của bạn.
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục qua đường hậu môn để ngăn ngừa STIs và sự lây truyền vi khuẩn.
Một số tình trạng sức khỏe làm tăng nguy cơ áp xe có thể không thể tránh khỏi. Điều quan trọng là phải điều trị các tình trạng này và nhận thức được cách chúng có thể làm tăng nguy cơ áp xe hậu môn của bạn.
Tiên lượng
Áp xe quanh hậu môn có nghiêm trọng không?
Áp xe quanh hậu môn thường không nghiêm trọng và có thể điều trị được. Tuy nhiên, hãy gọi cho bác sĩ nếu các triệu chứng của bạn trở nên tồi tệ hơn hoặc không cải thiện sau khi điều trị.
Các biến chứng của áp xe quanh hậu môn là gì?
Điều trị áp xe hậu môn thường thành công. Nếu xảy ra biến chứng, chúng có thể bao gồm:
- Rò hậu môn (một đường hầm bị nhiễm trùng giữa da của bạn và hậu môn của bạn).
- Nhiễm trùng lan rộng.
- Tái phát áp xe.
- Tổn thương cơ thắt hậu môn.
Sống chung với áp xe quanh hậu môn
Khi nào tôi nên đi khám bác sĩ?
Áp xe hậu môn có thể gây ra các biến chứng nếu không được điều trị. Bạn nên gọi cho bác sĩ nếu bạn gặp phải:
- Đau và khó chịu dữ dội.
- Chảy máu trực tràng.
- Sốt và ớn lạnh.
- Sưng tấy ở vùng trực tràng của bạn.
Các câu hỏi thường gặp
Sự khác biệt giữa trĩ và áp xe là gì?
Trĩ là những cục cứng hình thành bên trong trực tràng hoặc bên ngoài hậu môn của bạn. Chúng có thể gây khó chịu và gây chảy máu. Không giống như áp xe, trĩ không phải là một bệnh nhiễm trùng. Trĩ là các tĩnh mạch bị sưng thường tự khỏi bằng các loại kem không kê đơn. Áp xe có xu hướng đau đớn và lớn hơn trĩ. Trĩ chắc hơn, trong khi áp xe ấm và mềm khi chạm vào. Áp xe có thể gây ra các biến chứng và dẫn đến sốt, ớn lạnh và các triệu chứng khác nếu không được điều trị. Trĩ thường gây khó chịu hơn.
