Aripiprazole là một loại thuốc được sử dụng để điều trị một số rối loạn tâm thần. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về công dụng, cách sử dụng, các tác dụng phụ tiềm ẩn và những lưu ý quan trọng khi sử dụng Aripiprazole.
Aripiprazole là thuốc gì?
Aripiprazole là một loại thuốc thuộc nhóm thuốc chống loạn thần (antipsychotics). Thuốc này được sử dụng để điều trị các bệnh như:
- Schizophrenia (tâm thần phân liệt): Một rối loạn tâm thần mãn tính ảnh hưởng đến suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của một người.
- Bipolar I disorder (rối loạn lưỡng cực I): Một tình trạng gây ra những thay đổi tâm trạng cực đoan, từ hưng cảm (cảm thấy rất phấn khích và tràn đầy năng lượng) đến trầm cảm (cảm thấy rất buồn và tuyệt vọng).
- Autism spectrum disorder (rối loạn phổ tự kỷ): Một nhóm các rối loạn phát triển ảnh hưởng đến giao tiếp và tương tác xã hội.
- Tourette disorder (hội chứng Tourette): Một rối loạn thần kinh gây ra các cử động hoặc âm thanh lặp đi lặp lại, không tự chủ (tics).
- Trầm cảm: Aripiprazole có thể được sử dụng kết hợp với thuốc chống trầm cảm để điều trị trầm cảm.
Aripiprazole hoạt động bằng cách cân bằng nồng độ dopamine và serotonin trong não, hai chất dẫn truyền thần kinh quan trọng giúp điều chỉnh tâm trạng, hành vi và suy nghĩ.
Aripiprazole giúp cân bằng nồng độ dopamine và serotonin trong não, từ đó cải thiện các triệu chứng của bệnh tâm thần.
Tên biệt dược phổ biến: Abilify.
Những điều cần biết trước khi dùng Aripiprazole?
Trước khi sử dụng Aripiprazole, hãy thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ nếu bạn có bất kỳ tình trạng sức khỏe nào sau đây:
- Sa sút trí tuệ
- Tiểu đường
- Khó nuốt
- Khó kiểm soát cơ bắp
- Có những thôi thúc không thể kiểm soát (ví dụ: cờ bạc, tiêu tiền hoặc ăn uống)
- Bệnh tim
- Tiền sử rối loạn nhịp tim
- Tiền sử đột quỵ
- Số lượng tế bào máu thấp (ví dụ: số lượng bạch cầu, tiểu cầu hoặc hồng cầu thấp)
- Huyết áp thấp
- Bệnh Parkinson
- Động kinh
- Ý nghĩ tự tử, kế hoạch hoặc nỗ lực tự tử; tiền sử tự tử của bạn hoặc thành viên gia đình
- Dị ứng với aripiprazole, các loại thuốc khác, thực phẩm, thuốc nhuộm hoặc chất bảo quản
- Đang mang thai hoặc cố gắng mang thai
- Cho con bú
Sử dụng Aripiprazole như thế nào?
Uống thuốc này bằng đường uống. Tuân theo các hướng dẫn trên nhãn thuốc. Sử dụng thìa hoặc cốc đo chuyên dụng để đo liều dùng. Nếu bạn không có, hãy hỏi dược sĩ. Thìa gia dụng không chính xác. Bạn có thể dùng thuốc này cùng hoặc không cùng thức ăn. Uống thuốc của bạn đều đặn. Không dùng thuốc thường xuyên hơn chỉ định. Không ngừng dùng thuốc trừ khi có lời khuyên của bác sĩ.
Dược sĩ sẽ cung cấp cho bạn một MedGuide đặc biệt với mỗi đơn thuốc và nạp lại. Hãy chắc chắn đọc kỹ thông tin này mỗi lần.
Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng thuốc này cho trẻ em. Mặc dù thuốc này có thể được kê đơn cho trẻ em từ 6 tuổi trở lên đối với một số bệnh nhất định, nhưng cần phải thận trọng.
Quá liều: Nếu bạn nghĩ rằng bạn đã dùng quá nhiều thuốc này, hãy liên hệ ngay với trung tâm kiểm soát chất độc hoặc phòng cấp cứu.
LƯU Ý: Thuốc này chỉ dành cho bạn. Không chia sẻ thuốc này với người khác.
Nếu quên một liều thì sao?
Nếu bạn quên một liều, hãy dùng nó càng sớm càng tốt. Nếu gần đến giờ dùng liều tiếp theo, hãy dùng chỉ liều đó. Không dùng liều gấp đôi hoặc thêm.
Aripiprazole tương tác với những thuốc nào?
Không dùng thuốc này với bất kỳ thuốc nào sau đây:
- Brexpiprazole
- Cisapride
- Dextromethorphan; quinidine
- Dronedarone
- Metoclopramide
- Pimozide
- Quinidine
- Thioridazine
Thuốc này cũng có thể tương tác với các thuốc sau:
- Thuốc kháng histamine trị dị ứng, ho và cảm lạnh
- Carbamazepine
- Một số loại thuốc trị lo âu hoặc ngủ
- Một số loại thuốc trị trầm cảm như amitriptyline, fluoxetine, paroxetine, sertraline
- Một số loại thuốc trị nhiễm nấm như fluconazole, itraconazole, ketoconazole, posaconazole, voriconazole
- Clarithromycin
- Thuốc gây mê toàn thân như halothane, isoflurane, methoxyflurane, propofol
- Levodopa hoặc các loại thuốc khác trị bệnh Parkinson
- Thuốc trị huyết áp
- Thuốc trị co giật
- Thuốc làm giãn cơ để phẫu thuật
- Thuốc giảm đau gây nghiện
- Các loại thuốc khác kéo dài khoảng QT (gây ra nhịp tim bất thường)
- Phenothiazines như chlorpromazine, prochlorperazine
- Rifampin
Danh sách này có thể không mô tả tất cả các tương tác có thể xảy ra. Cung cấp cho bác sĩ của bạn một danh sách tất cả các loại thuốc, thảo dược, thuốc không kê đơn hoặc thực phẩm chức năng bạn sử dụng. Cũng cho họ biết nếu bạn hút thuốc, uống rượu hoặc sử dụng ma túy bất hợp pháp. Một số thứ có thể tương tác với thuốc của bạn.
Cần theo dõi những gì khi sử dụng Aripiprazole?
Hãy đến gặp bác sĩ để kiểm tra thường xuyên về tiến trình của bạn. Cho bác sĩ biết nếu các triệu chứng không bắt đầu cải thiện hoặc nếu chúng trở nên tồi tệ hơn. Không ngừng dùng thuốc trừ khi có lời khuyên của bác sĩ. Bạn có thể bị phản ứng nghiêm trọng. Bác sĩ sẽ cho bạn biết nên dùng bao nhiêu thuốc.
Bệnh nhân và gia đình của họ nên theo dõi những dấu hiệu trầm cảm hoặc ý nghĩ tự tử mới hoặc trở nên tồi tệ hơn. Cũng nên theo dõi những thay đổi đột ngột trong cảm xúc như cảm thấy lo lắng, kích động, hoảng loạn, cáu kỉnh, thù địch, hung hăng, bốc đồng, cực kỳ bồn chồn, quá khích và hiếu động, hoặc không thể ngủ. Nếu điều này xảy ra, đặc biệt là khi bắt đầu điều trị bằng thuốc chống trầm cảm hoặc sau khi thay đổi liều lượng, hãy gọi cho bác sĩ của bạn.
Bạn có thể bị chóng mặt hoặc buồn ngủ. Không lái xe, sử dụng máy móc hoặc làm bất cứ điều gì cần sự tỉnh táo về tinh thần cho đến khi bạn biết thuốc này ảnh hưởng đến bạn như thế nào. Không đứng hoặc ngồi dậy nhanh chóng, đặc biệt nếu bạn là người lớn tuổi. Điều này làm giảm nguy cơ chóng mặt hoặc ngất xỉu. Rượu có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc này. Tránh đồ uống có cồn.
Thuốc này có thể gây ra các vấn đề với việc kiểm soát nhiệt độ cơ thể của bạn. Nó có thể làm giảm phản ứng của cơ thể bạn với nhiệt độ lạnh. Nếu có thể, hãy ở trong nhà khi thời tiết lạnh. Nếu bạn phải ra ngoài trời, hãy mặc quần áo ấm. Nó cũng có thể làm giảm phản ứng của cơ thể bạn với nhiệt. Không làm quá nóng cơ thể. Không tập thể dục quá sức. Tránh ánh nắng mặt trời khi có thể. Nếu bạn phải ở dưới ánh nắng mặt trời, hãy mặc quần áo thoáng mát. Uống nhiều nước. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc kiểm soát nhiệt độ cơ thể, hãy gọi ngay cho bác sĩ của bạn.
Thuốc này có thể gây khô mắt và mờ mắt. Nếu bạn đeo kính áp tròng, bạn có thể cảm thấy khó chịu. Thuốc nhỏ mắt có thể giúp ích. Hãy đến gặp bác sĩ nhãn khoa nếu vấn đề không biến mất hoặc nghiêm trọng.
Thuốc này có thể làm tăng lượng đường trong máu. Hỏi bác sĩ của bạn nếu cần thay đổi chế độ ăn uống hoặc thuốc men nếu bạn bị tiểu đường.
Đã có báo cáo về việc tăng ham muốn tình dục hoặc những thôi thúc mạnh mẽ khác như cờ bạc khi dùng thuốc này. Nếu bạn gặp bất kỳ điều nào trong số này khi dùng thuốc này, bạn nên báo cáo điều này cho bác sĩ của bạn càng sớm càng tốt.
Các tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng Aripiprazole?
Các tác dụng phụ mà bạn nên báo cáo cho bác sĩ của bạn càng sớm càng tốt:
- Phản ứng dị ứng – phát ban da, ngứa, nổi mề đay, sưng mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng
- Lượng đường trong máu cao (tăng đường huyết) – tăng cảm giác khát hoặc lượng nước tiểu, suy nhược hoặc mệt mỏi bất thường, mờ mắt
- Sốt cao, cơ bắp cứng, tăng tiết mồ hôi, nhịp tim nhanh hoặc không đều và lú lẫn, có thể là dấu hiệu của hội chứng ác tính do thuốc an thần kinh
- Huyết áp thấp – chóng mặt, cảm thấy ngất xỉu hoặc choáng váng, mờ mắt
- Đau hoặc khó nuốt
- Cương cứng kéo dài hoặc đau đớn
- Co giật
- Đột quỵ – tê hoặc yếu đột ngột ở mặt, cánh tay hoặc chân, khó nói, lú lẫn, khó đi lại, mất thăng bằng hoặc phối hợp, chóng mặt, đau đầu dữ dội, thay đổi thị lực
- Các cử động cơ thể không kiểm soát và lặp đi lặp lại, cứng cơ hoặc co thắt, run hoặc rung, mất thăng bằng hoặc phối hợp, bồn chồn, dáng đi lảo đảo, có thể là dấu hiệu của các triệu chứng ngoại tháp (EPS)
- Ý nghĩ tự tử hoặc tự làm hại bản thân, tâm trạng trở nên tồi tệ hơn, cảm giác trầm cảm
- Thúc giục tham gia vào các hành vi bốc đồng như cờ bạc, ăn uống vô độ, hoạt động tình dục hoặc mua sắm theo những cách khác thường đối với bạn
Các tác dụng phụ thường không cần chăm sóc y tế (báo cáo với bác sĩ của bạn nếu chúng tiếp tục hoặc gây khó chịu):
- Táo bón
- Buồn ngủ
- Tăng cân
Aripiprazole có thể gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm táo bón, buồn ngủ và tăng cân. Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu các tác dụng phụ kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng.
Bảo quản Aripiprazole như thế nào?
Để xa tầm tay trẻ em và vật nuôi.
Bảo quản ở nhiệt độ phòng từ 15 đến 30 độ C (59 và 86 độ F). Chai có thể được sử dụng trong tối đa 6 tháng sau lần mở đầu tiên. Vứt bỏ bất kỳ loại thuốc không sử dụng nào sau ngày hết hạn hoặc khoảng thời gian 6 tháng này, tùy theo thời điểm nào đến trước.
LƯU Ý: Tờ này là một bản tóm tắt. Nó có thể không bao gồm tất cả các thông tin có thể có. Nếu bạn có thắc mắc về thuốc này, hãy nói chuyện với bác sĩ, dược sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn.
