Tổng quan
Bệnh mắt Basedow là gì?
Bệnh mắt Basedow (Thyroid Eye Disease – TED) là một rối loạn ở mắt, gây ra tình trạng viêm (sưng) và tổn thương các mô xung quanh mắt, bao gồm cơ, mô mỡ và mô liên kết. TED là một bệnh tự miễn, xảy ra khi hệ thống miễn dịch bảo vệ cơ thể tấn công chính các mô của cơ thể.
Bệnh TED trải qua hai giai đoạn: giai đoạn hoạt động (viêm) và giai đoạn ổn định. Giai đoạn hoạt động có thể kéo dài từ vài tháng đến ba năm, sau đó là giai đoạn ổn định khi tình trạng viêm chấm dứt.
TED thường liên quan đến bệnh Basedow, cũng là một bệnh tự miễn. Bệnh Basedow có thể ảnh hưởng đến tuyến giáp, mắt và da.
Bệnh Basedow có thể gây ra cường giáp, có nghĩa là cơ thể sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp. Ít phổ biến hơn, bệnh Basedow cũng có thể gây ra suy giáp, nghĩa là cơ thể không sản xuất đủ hormone. Cả hai tình trạng này đều có thể dẫn đến bệnh mắt Basedow. Tuy nhiên, những người bị suy giáp có biểu hiện sưng mắt và rụng lông mày thường có các trường hợp suy giáp nghiêm trọng.
Tuy nhiên, bệnh mắt Basedow vẫn có thể xảy ra ở những người có nồng độ hormone tuyến giáp bình thường. Các bệnh lý tuyến giáp cũng có thể gây ra glaucoma thứ phát do tổn thương dây thần kinh thị giác.
Ai dễ mắc bệnh mắt Basedow?
Bệnh mắt Basedow thường xảy ra ở nữ giới hơn. Điều này là do cường giáp phổ biến hơn ở nữ giới. Tỷ lệ mắc bệnh là 16 trên 100.000 phụ nữ và 2,9 trên 100.000 nam giới.
Độ tuổi trung bình được chẩn đoán mắc TED là 43 tuổi. Tuy nhiên, bạn có thể được chẩn đoán sớm hơn hoặc muộn hơn nhiều so với 43 tuổi.
Bạn có thể có nhiều khả năng phát triển bệnh mắt Basedow nếu bạn:
- Có các thành viên khác trong gia đình mắc bệnh mắt Basedow.
- Có nồng độ khoáng chất selen trong máu thấp.
Một phương pháp điều trị cường giáp hoặc bệnh Basedow là sử dụng iốt phóng xạ. Phương pháp điều trị này có thể làm cho bệnh mắt Basedow hoạt động trở nên tồi tệ hơn, trừ khi bác sĩ cũng cho bạn dùng steroid cùng với iốt.
Triệu chứng và Nguyên nhân
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh mắt Basedow là gì?
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh mắt Basedow bao gồm:
- Khô mắt.
- Mắt bị kích ứng do cảm giác có sạn.
- Chảy nước mắt.
- Đỏ mắt.
- Lồi mắt, còn gọi là proptosis.
- Ánh nhìn “chằm chằm”.
- Song thị, còn gọi là nhìn đôi.
- Khó nhắm mắt hoàn toàn. Điều này có thể dẫn đến loét (vết loét) trên giác mạc của bạn.
- Suy giảm thị lực.
- Đau sau mắt và đau khi cử động mắt.
Các triệu chứng thường ảnh hưởng đến cả hai mắt, nhưng đôi khi bạn chỉ có thể nhận thấy các triệu chứng ở một mắt.
Bệnh mắt Basedow có lây không?
Không. Bệnh mắt Basedow không lây nhiễm. Bạn không thể mắc bệnh từ bất kỳ ai và bạn cũng không thể truyền bệnh cho bất kỳ ai.
Chẩn đoán và Xét nghiệm
Những xét nghiệm nào sẽ được thực hiện để chẩn đoán bệnh mắt Basedow?
Bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh mắt Basedow bằng cách khám mắt toàn diện. Họ sẽ có thể kiểm tra cả mí mắt và mắt của bạn.
Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn mắc bệnh mắt Basedow, họ sẽ yêu cầu xét nghiệm máu để kiểm tra xem nồng độ hormone tuyến giáp và kháng thể của bạn có quá cao hoặc quá thấp hay không.
Các xét nghiệm khác mà bác sĩ có thể yêu cầu bao gồm:
- Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) để đánh giá mức độ tổn thương của các cơ và mô xung quanh mắt.
- Đo thị lực và kiểm tra thị trường để đánh giá chức năng thị giác.
- Đo độ lồi mắt để xác định mức độ lồi của nhãn cầu.
Quản lý và Điều trị
Bệnh mắt Basedow được điều trị như thế nào?
Bác sĩ sẽ bắt đầu bằng cách điều trị bệnh tuyến giáp nếu bạn mắc bệnh này. Điều trị các bệnh về tuyến giáp không đồng nghĩa với việc điều trị bệnh mắt Basedow, vì vậy bác sĩ có thể đề nghị một hoặc nhiều liệu pháp sau:
Thuốc không kê đơn để điều trị TED
Thuốc nhỏ mắt để giảm khô và kích ứng thường không cần kê đơn. Bạn có thể mua chúng tại các hiệu thuốc. Bạn nên sử dụng các loại thuốc nhỏ có tác dụng bôi trơn nhưng tránh những loại thuốc làm giảm đỏ mắt.
Bác sĩ cũng có thể đề nghị bổ sung selen nếu nồng độ khoáng chất này trong máu của bạn thấp.
Một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống nước ép lô hội làm giảm mức độ viêm trong một số trường hợp.
Thuốc kê đơn để điều trị TED
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống viêm như prednisone và các loại steroid toàn thân khác và/hoặc rituximab. Trao đổi với bác sĩ về các tác dụng phụ của các phương pháp điều trị này.
Ngoài ra, còn có một loại thuốc mới chỉ dành cho bệnh mắt Basedow có tên là teprotumumab (Tepezza®).
Thay đổi lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà để điều trị TED
Sự thay đổi lối sống quan trọng nhất mà bạn có thể thực hiện là bỏ thuốc lá nếu bạn hút thuốc. Nó làm tăng nguy cơ phát triển TED lên gấp bảy đến tám lần và làm cho giai đoạn hoạt động (viêm) của bệnh TED kéo dài hơn. Ngoài ra, hút thuốc làm giảm hiệu quả điều trị bệnh mắt Basedow. Những điều khác bạn có thể làm để cảm thấy thoải mái hơn bao gồm:
- Chườm mát lên mắt.
- Đeo kính râm.
- Giữ đầu cao hơn cơ thể khi bạn nằm xuống.
- Uống bổ sung selen (sau khi được bác sĩ chấp thuận). Các nghiên cứu chỉ ra rằng chúng có thể giúp những người mắc bệnh mắt Basedow hoạt động nhẹ.
- Băng mí mắt khi bạn ngủ. Không thể nhắm mắt có thể dẫn đến khô mắt và loét giác mạc, có thể gây ra sẹo trên mắt và mất thị lực.
- Đeo kính có lăng kính để giảm song thị.
- Sử dụng miếng che một mắt để giảm song thị.
- Duy trì nồng độ hormone tuyến giáp của bạn bằng cách tuân theo các đề xuất của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và thực hiện các xét nghiệm tuyến giáp thường xuyên.
Phẫu thuật để điều trị TED
- Phẫu thuật mí mắt: Mí mắt căng khiến mí mắt trên không hạ xuống và mí mắt dưới không nâng lên. Điều này có thể dẫn đến tổn thương giác mạc. Phẫu thuật mí mắt có thể giúp bạn che phủ giác mạc dễ dàng hơn.
- Phẫu thuật cơ mắt: Bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để di chuyển cơ mắt và giúp điều chỉnh chứng song thị. Bạn có thể cần nhiều hơn một cuộc phẫu thuật.
- Phẫu thuật giải ép hốc mắt: Phẫu thuật này làm giảm áp lực lên dây thần kinh thị giác bằng cách làm cho hốc mắt lớn hơn hoặc loại bỏ mô thừa. Phẫu thuật làm giảm độ lồi của mắt. Nếu bác sĩ của bạn đề nghị các cuộc phẫu thuật khác (mí mắt, cơ mắt), phẫu thuật giải ép hốc mắt thường được thực hiện trước.
Xạ trị để điều trị TED
Bác sĩ có thể đề nghị xạ trị để điều trị chứng viêm do bệnh mắt Basedow.
Phòng ngừa
Làm thế nào tôi có thể ngăn ngừa bệnh mắt Basedow?
Bạn không thể ngăn ngừa bệnh mắt Basedow. Tuy nhiên, việc kiểm soát tốt các bệnh lý tuyến giáp và bỏ thuốc lá có thể giúp giảm nguy cơ tiến triển bệnh hoặc làm chậm tiến triển của bệnh.
Triển vọng / Tiên lượng
Tôi có thể mong đợi điều gì nếu tôi mắc bệnh mắt Basedow?
Triển vọng là tốt cho hầu hết những người mắc bệnh mắt Basedow. Bệnh mắt Basedow nhẹ có thể tự khỏi, trong khi các trường hợp TED nghiêm trọng hơn có thể cần kết hợp các liệu pháp.
Triển vọng cho những người trên 50 tuổi khi được chẩn đoán có thể không được tích cực như vậy.
Sống chung với bệnh
Khi nào tôi nên đi khám bác sĩ?
Nếu bạn mắc bệnh tuyến giáp, bệnh Basedow hoặc một loại bệnh tự miễn dịch khác, hãy đảm bảo bạn nói chuyện với bác sĩ về thị lực của bạn. Đảm bảo bạn thảo luận về bất kỳ thay đổi nào về thị lực với bác sĩ của bạn.
Các câu hỏi thường gặp khác
Điều gì khiến mắt bạn bị lồi nếu bạn mắc bệnh mắt Basedow?
Các cơ ở mí mắt của bạn căng lên và co lại. Mí mắt trên không hạ xuống đủ xa và mí mắt dưới không nâng lên đủ cao. Ngoài ra, các mô trong và xung quanh mắt bị sưng lên.
Bạn có thể mắc bệnh mắt Basedow mà không mắc bệnh Basedow không?
Có, bạn có thể mắc bệnh mắt Basedow ngay cả khi bạn không mắc bệnh Basedow.
Có mối liên hệ nào giữa bệnh mắt Basedow và viêm bờ mi không?
Viêm bờ mi là một tên gọi khác của chứng viêm mí mắt. Nó có nhiều triệu chứng giống như TED, bao gồm chảy nước mắt, cảm giác có sạn trong mắt và đỏ mắt. Viêm bờ mi có liên quan đến suy giáp.
