Tổng quan
Cơn gò là gì?
Cơn gò (hay còn gọi là cơn co tử cung) là hiện tượng các cơ ở tử cung thắt chặt và giãn ra nhịp nhàng. Cơn gò đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển dạ, giúp:
- Xóa mở cổ tử cung.
- Đẩy em bé xuống ống sinh.
- Tống nhau thai ra ngoài sau khi em bé chào đời.
Tuy nhiên, không phải cơn gò nào cũng là dấu hiệu chuyển dạ thật sự. Cơn gò Braxton Hicks là một ví dụ về cơn gò sinh lý, thường xuất hiện trong thai kỳ và không báo hiệu chuyển dạ.
Dấu hiệu cơn gò chuyển dạ thật sự:
- Cường độ tăng dần theo thời gian.
- Tần suất xuất hiện dày đặc hơn.
- Thời gian mỗi cơn gò kéo dài từ 40 đến 60 giây.
- Gây đau khắp bụng, đôi khi lan ra lưng dưới và chân.
- Đau đến mức không thể đi lại hoặc nói chuyện trong cơn gò.
Hãy trao đổi với bác sĩ sản khoa để hiểu rõ hơn về cơn gò, cách theo dõi và thời điểm cần đến bệnh viện.
Cơn gò có cảm giác như thế nào?
Cảm giác về cơn gò khác nhau ở mỗi người. Một số người mô tả cơn gò như:
- Đau bụng kinh dữ dội.
- Cảm giác thắt chặt như sóng, bắt đầu từ đỉnh tử cung và lan xuống dưới.
- Cảm giác bị ép hoặc đẩy khắp bụng.
- Đau đến mức không thể đi lại hoặc nói chuyện.
Trong cơn gò, tử cung trở nên cứng chắc. Giữa các cơn gò, tử cung mềm lại và bạn có thể cảm thấy dễ chịu hơn, thậm chí có thể trò chuyện.
Đặc điểm quan trọng của cơn gò chuyển dạ là cường độ mạnh hơn, tần suất dày hơn và thời gian kéo dài hơn theo thời gian.
Mức độ đau của cơn gò?
Hầu hết mọi người đều cảm thấy đau khi có cơn gò, và cơn đau có xu hướng tăng lên theo thời gian. Tuy nhiên, giữa các cơn gò, bạn có thể không cảm thấy đau.
Bác sĩ sản khoa có thể tư vấn về các biện pháp giảm đau trong quá trình chuyển dạ để giúp bạn đối phó với sự khó chịu do cơn gò gây ra.
Các giai đoạn của cơn gò?
Cơn gò chuyển dạ thật sự sẽ tăng dần về cường độ và thay đổi qua từng giai đoạn của quá trình chuyển dạ. Có ba giai đoạn chuyển dạ chính:
- Giai đoạn 1: Bắt đầu từ khi có cơn gò đều đặn đến khi cổ tử cung mở hoàn toàn (10cm). Giai đoạn này được chia thành:
- Giai đoạn tiềm thời (đầu): Cơn gò nhẹ và không đều.
- Giai đoạn hoạt động: Cơn gò mạnh và thường xuyên hơn.
- Giai đoạn 2: Bắt đầu từ khi cổ tử cung mở hoàn toàn đến khi em bé được sinh ra.
- Giai đoạn 3: Bắt đầu sau khi em bé được sinh ra đến khi nhau thai được tống ra ngoài.
Các loại cơn gò khác nhau?
Không phải cơn gò nào cũng là cơn gò chuyển dạ thật sự. Bạn có thể gặp các cơn gò nhẹ và không đều do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như:
- Sự căng giãn của dây chằng ở tử cung.
- Đầy hơi, khó tiêu.
- Mất nước.
Những cơn gò này có thể xảy ra bất kỳ lúc nào trong thai kỳ, nhưng thường gặp nhất trong tam cá nguyệt thứ ba.
Cơn gò chuyển dạ thật sự sẽ tăng dần về cường độ theo thời gian. Ban đầu có thể chỉ là cảm giác chuột rút hoặc áp lực, nhưng trong vòng vài giờ, chúng sẽ trở nên mạnh hơn và xuất hiện gần nhau hơn. Cơn gò chuyển dạ thật sự thường xảy ra trong vài tuần cuối của thai kỳ.
Cơn gò kéo dài bao lâu?
Thời gian mỗi cơn gò có thể kéo dài từ 20 đến 70 giây, tùy thuộc vào giai đoạn chuyển dạ.
- Giai đoạn đầu của chuyển dạ:
- Cơn gò kéo dài 20-30 giây.
- Xảy ra mỗi 30-60 phút.
- Cảm giác như đau âm ỉ hoặc áp lực.
- Giai đoạn hoạt động của chuyển dạ:
- Cơn gò kéo dài 40-70 giây.
- Xảy ra mỗi 3-5 phút.
- Đau đến mức không thể nói chuyện hoặc đi lại.
Cơn gò tiếp tục cho đến khi cổ tử cung mở rộng hoàn toàn đến 10cm. Chúng thậm chí còn tiếp tục sau khi em bé được sinh ra để đẩy nhau thai ra ngoài và giúp các mạch máu co lại để cầm máu.
Khi nào thì cơn gò bắt đầu?
Cơn gò có thể xảy ra bất kỳ lúc nào trong thai kỳ, nhưng bạn có thể không nhận thấy chúng cho đến khi chúng trở nên mạnh hơn và đều đặn hơn. Trung bình, hầu hết mọi người bắt đầu cảm thấy cơn gò vào khoảng tuần thứ 37 của thai kỳ.
Nguyên nhân có thể
Làm thế nào để biết tôi có đang bị gò không?
Đôi khi rất khó để biết liệu bạn có đang bị gò hay không, đặc biệt là trong lần mang thai đầu tiên. Theo dõi thời gian và phân biệt giữa cơn gò thật và cơn gò giả là hai điều quan trọng nhất bạn có thể làm để chuẩn bị cho quá trình chuyển dạ.
Theo dõi thời gian cơn gò
Hầu hết các bác sĩ sản khoa sẽ yêu cầu bạn theo dõi thời gian cơn gò. Điều này giúp họ xác định xem bạn có đang chuyển dạ hay không. Bạn có thể sử dụng ứng dụng trên điện thoại hoặc ghi lại bằng bút và giấy. Khi theo dõi thời gian cơn gò, hãy bắt đầu tính từ khi bắt đầu một cơn gò đến khi bắt đầu cơn gò tiếp theo. Tốt nhất là tính bằng giây.
Ghi lại thời gian và độ dài của cơn gò sẽ giúp bạn mô tả chính xác tình trạng cơn gò của mình cho bác sĩ.
Ví dụ về một mô hình cơn gò chuyển dạ thật sự:
| Thời gian bắt đầu cơn gò | Thời gian kéo dài (giây) |
|---|---|
| 15:00 | 40 |
| 15:15 | 50 |
| 15:25 | 60 |
| 15:30 | 65 |
| 15:33 | 70 |
| 15:36 | 70 |
Phân biệt cơn gò thật và cơn gò giả
Bảng so sánh dưới đây có thể giúp bạn phân biệt cơn gò thật và cơn gò giả:
| Câu hỏi | Cơn gò chuyển dạ thật | Cơn gò giả |
|---|---|---|
| Tần suất cơn gò? | Đều đặn và ngày càng gần nhau hơn theo thời gian. Ví dụ, cứ 15 phút lại có một cơn gò, sau đó là cứ 10 phút. | Không đều đặn và khó đoán. Ví dụ, có thể 45 phút mới có một cơn gò. |
| Thay đổi tư thế có giúp ích không? | Không. Cơn gò vẫn xảy ra ngay cả khi bạn đang nghỉ ngơi hoàn toàn. Đi bộ hoặc thay đổi tư thế không làm chúng dừng lại. | Có. Cơn gò giả thường xảy ra vào cuối ngày hoặc sau khi hoạt động thể chất nhiều. Thay đổi tư thế đôi khi có thể giúp ích. |
| Mỗi cơn gò kéo dài bao lâu? | Kéo dài liên tục từ 30 đến 70 giây và xuất hiện cách nhau dưới 10 phút. Mô hình này tiếp tục trong một giờ hoặc lâu hơn. | Không cố định. Nhưng thường kéo dài từ 20 đến 40 giây và xuất hiện không đều đặn. |
| Mức độ mạnh của cơn gò? | Mạnh đến mức bạn không thể đi lại hoặc nói chuyện trong cơn gò. Cơn đau tăng lên theo thời gian. | Bạn vẫn có thể trò chuyện và đi lại bình thường. Cơn đau không tăng lên theo thời gian. |
Mặc dù bảng so sánh này là một hướng dẫn hữu ích, nhưng cơn gò của bạn có thể hơi khác một chút và không hoàn toàn phù hợp với mô hình này. Nếu bạn không chắc chắn về những gì mình đang cảm thấy, tốt nhất là liên hệ với bác sĩ và cho họ biết về những gì bạn đang trải qua. Họ có thể cho bạn biết phải làm gì dựa trên các triệu chứng và tiền sử bệnh của bạn.
Chăm sóc và điều trị
Làm thế nào để đối phó với cơn gò chuyển dạ tại nhà?
Thông thường, bạn không cần phải đến bệnh viện hoặc trung tâm sinh sản ngay khi cảm thấy cơn gò lần đầu tiên. Nếu bạn cảm thấy thoải mái, có một thai kỳ khỏe mạnh và còn khoảng ba tuần nữa là đến ngày dự sinh, bạn có thể tự kiểm soát cơn gò tại nhà cho đến một thời điểm nhất định. Hãy hỏi bác sĩ sản khoa của bạn về thời điểm đó. Nếu bạn còn vài tuần nữa mới đến ngày dự sinh và cảm thấy có cơn gò, tốt nhất bạn nên gọi cho bác sĩ sản khoa.
Một số điều bạn có thể làm để giảm đau do cơn gò tại nhà là:
- Tắm nước ấm hoặc vòi hoa sen.
- Nhờ chồng hoặc bạn bè xoa bóp lưng và vai để giúp bạn thư giãn.
- Cố gắng thư giãn các cơ. Đừng gồng cứng các bộ phận khác trên cơ thể trong cơn gò.
- Thực hành thở sâu và chậm.
- Đung đưa và lắc lư xương chậu hoặc di chuyển theo cách mà bạn cảm thấy thoải mái.
- Chườm đá vào lưng dưới.
- Cố gắng đánh lạc hướng bản thân bằng một bộ phim, âm nhạc hoặc hoạt động khác mà bạn yêu thích.
Nếu bạn có thể làm cho cơn gò biến mất, thì có lẽ đó không phải là cơn gò chuyển dạ thật sự.
Khi nào cần gọi bác sĩ
Thời điểm nào tôi nên gọi cho bác sĩ?
Các bác sĩ có các tiêu chí khác nhau về thời điểm bạn nên gọi cho họ hoặc đến bệnh viện.
Nói chung, khi cơn gò của bạn kéo dài khoảng 60 giây và xuất hiện cứ sau ba đến năm phút, thì đã đến lúc đến nơi bạn sẽ sinh em bé. Hãy thảo luận thông tin này với bác sĩ của bạn vài tuần trước ngày dự sinh.
Bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào sau đây ngoài cơn gò đều đặn và đau đớn:
- Chảy máu âm đạo.
- Vỡ ối.
- Giảm cử động của thai nhi.
- Đau đầu dữ dội.
- Thay đổi thị lực.
- Sưng phù mặt, tay hoặc chân.
Những câu hỏi nào tôi nên hỏi bác sĩ về cơn gò?
Nếu bạn tò mò về cơn gò, bạn có thể muốn hỏi bác sĩ những câu hỏi sau trong quá trình mang thai:
- Làm thế nào để biết tôi có đang chuyển dạ hay không?
- Tôi sẽ cảm thấy đau ở đâu trong cơn gò thật sự?
- Cơn gò của tôi nên cách nhau bao lâu?
- Cơn gò nên kéo dài bao lâu để được coi là cơn gò thật sự?
- Khi nào tôi nên đến bệnh viện?
- Các lựa chọn giảm đau của tôi là gì?
- Khi nào tôi cần bắt đầu giảm đau?
Các câu hỏi thường gặp khác
Tôi đang bị gò hay là em bé đang cử động?
Cơn gò làm cho toàn bộ bụng của bạn cứng lại và chuột rút. Nếu bạn chỉ cảm thấy một vùng cứng (đặc biệt nếu nó được bao quanh bởi các vùng mềm), thì đó có thể là mông hoặc một chi của thai nhi đang tạo áp lực lên tử cung của bạn.
