Đau vùng chậu là một triệu chứng phổ biến, có thể ảnh hưởng đến cả nam và nữ. Tuy nhiên, nó thường liên quan đến các vấn đề ở cơ quan sinh sản của phụ nữ. Đau có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ nhiễm trùng đến các vấn đề về xương chậu hoặc các cơ quan nội tạng khác.
Nguyên nhân gây đau vùng chậu
Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra đau vùng chậu. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp ở phụ nữ:
- Các vấn đề về kinh nguyệt: Đau bụng kinh là một nguyên nhân phổ biến gây đau vùng chậu ở phụ nữ. Một số phụ nữ có thể bị đau dữ dội đến mức ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
- Lạc nội mạc tử cung: Tình trạng này xảy ra khi các tế bào niêm mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung, gây đau, chảy máu và có thể dẫn đến vô sinh.
- Viêm vùng chậu (PID): Đây là một bệnh nhiễm trùng của các cơ quan sinh sản nữ, thường do các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) như lậu hoặc chlamydia gây ra. PID có thể gây đau, sốt và nếu không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.
- U nang buồng trứng: U nang buồng trứng là những túi chứa đầy chất lỏng hình thành trên buồng trứng. Hầu hết các u nang buồng trứng đều vô hại và tự biến mất, nhưng một số có thể gây đau vùng chậu.
- U xơ tử cung: Đây là những khối u không phải ung thư phát triển trong tử cung. U xơ tử cung có thể gây đau vùng chậu, chảy máu kinh nguyệt nhiều và các vấn đề về sinh sản.
- Hội chứng ruột kích thích (IBS): IBS là một rối loạn tiêu hóa có thể gây đau bụng, đầy hơi, táo bón và tiêu chảy, có thể gây đau vùng chậu.
- Viêm bàng quang kẽ: Đây là một tình trạng mãn tính gây đau bàng quang và vùng chậu, thường đi kèm với tiểu nhiều lần.
- Sa tử cung: Xảy ra khi tử cung tụt xuống vào âm đạo do các cơ và dây chằng nâng đỡ tử cung bị suy yếu.
- Thai ngoài tử cung: Trường hợp trứng đã thụ tinh làm tổ và phát triển bên ngoài tử cung, thường là ở ống dẫn trứng.
Ngoài ra, đau vùng chậu có thể do các nguyên nhân khác không liên quan đến cơ quan sinh sản, chẳng hạn như:
- Thoát vị: Thoát vị xảy ra khi một cơ quan hoặc mô nhô ra qua một điểm yếu trong cơ hoặc mô xung quanh.
- Sỏi thận: Sỏi thận có thể gây đau dữ dội ở vùng bụng, lưng hoặc háng.
- Viêm ruột thừa: Viêm ruột thừa là một tình trạng cấp cứu cần được điều trị ngay lập tức.
Triệu chứng liên quan đến đau vùng chậu
Đau vùng chậu có thể đi kèm với nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Chảy máu âm đạo bất thường
- Đau bụng kinh dữ dội
- Đau khi quan hệ tình dục
- Đau khi đi tiểu
- Táo bón hoặc tiêu chảy
- Đầy hơi hoặc chướng bụng
- Sốt hoặc ớn lạnh
- Đau hông
- Đau ở vùng bẹn
Chẩn đoán đau vùng chậu
Để chẩn đoán nguyên nhân gây đau vùng chậu, bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng hiện tại và khám thực thể. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm để giúp xác định nguyên nhân gây đau, bao gồm:
- Xét nghiệm máu và nước tiểu: Để kiểm tra các dấu hiệu nhiễm trùng hoặc các vấn đề khác.
- Xét nghiệm mang thai: Nếu bạn có khả năng mang thai.
- Cấy dịch âm đạo hoặc dương vật: Để kiểm tra các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
- Chụp X-quang bụng và vùng chậu: Để kiểm tra các vấn đề về xương hoặc các cơ quan nội tạng.
- Nội soi ổ bụng: Một thủ thuật phẫu thuật xâm lấn tối thiểu cho phép bác sĩ nhìn trực tiếp vào các cơ quan trong vùng chậu và bụng.
- Nội soi buồng tử cung: Một thủ thuật cho phép bác sĩ kiểm tra bên trong tử cung.
- Xét nghiệm phân: Để kiểm tra máu trong phân.
- Nội soi đại tràng sigma: Một thủ thuật sử dụng một ống mềm, có đèn để kiểm tra bên trong trực tràng và đại tràng sigma.
- Siêu âm: Sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của các cơ quan nội tạng.
- Chụp CT: Sử dụng tia X và máy tính để tạo ra hình ảnh chi tiết về cơ thể.
Điều trị đau vùng chậu
Điều trị đau vùng chậu phụ thuộc vào nguyên nhân gây đau, mức độ nghiêm trọng của cơn đau và tần suất xuất hiện. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
- Thuốc: Bao gồm thuốc kháng sinh (nếu đau do nhiễm trùng), thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen hoặc naproxen, và acetaminophen.
- Phẫu thuật: Có thể cần thiết nếu đau do các vấn đề về cơ quan vùng chậu.
- Vật lý trị liệu: Có thể giúp giảm đau vùng chậu trong một số trường hợp.
- Liệu pháp tâm lý: Làm việc với chuyên gia tâm lý có thể giúp bạn đối phó với căng thẳng và khó chịu do đau vùng chậu mãn tính gây ra.
Các biện pháp giảm đau vùng chậu tại nhà
Nếu bạn bị đau vùng chậu mãn tính, có một số điều bạn có thể làm để giảm bớt các triệu chứng tại nhà:
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: NSAID hoặc acetaminophen có thể giúp giảm đau.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp tăng lưu lượng máu và có thể giúp giảm khó chịu.
- Chườm nóng: Chườm nóng hoặc tắm nước ấm có thể giúp giảm đau.
- Bỏ hút thuốc: Các sản phẩm thuốc lá có thể gây viêm dây thần kinh và gây đau.
- Uống bổ sung vitamin: Nếu đau vùng chậu của bạn là do thiếu hụt vitamin hoặc khoáng chất, bổ sung có thể giúp giảm bớt sự khó chịu. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ chất bổ sung nào.
- Tập các bài tập thư giãn: Yoga, chánh niệm hoặc thiền có thể giúp giảm căng thẳng và căng cơ, từ đó giúp giảm đau mãn tính.
Phòng ngừa đau vùng chậu
Không phải lúc nào cũng có thể ngăn ngừa đau vùng chậu. Tuy nhiên, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách:
- Không đứng hoặc đi lại quá nhiều: Hạn chế các hoạt động đòi hỏi bạn phải đứng hoặc đi bộ trong thời gian dài.
- Ăn nhiều chất xơ: Đặc biệt hữu ích nếu đau vùng chậu của bạn là do viêm túi thừa.
- Tập thể dục thường xuyên: Giúp giữ cho các khớp và cơ của bạn ở trong tình trạng tốt.
- Khởi động kỹ trước khi tập thể dục: Để giúp giảm nguy cơ đau vùng chậu.
- Đi khám sức khỏe định kỳ: Để phát hiện sớm các vấn đề trước khi chúng trở nên tồi tệ hơn.
Khi nào cần đi khám bác sĩ
Nếu bạn bị đau vùng chậu phát triển đột ngột, hãy gọi cho bác sĩ ngay lập tức. Bạn cũng nên đặt lịch hẹn nếu đau vùng chậu nghiêm trọng đến mức làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày của bạn.
Bạn nên đến phòng cấp cứu gần nhất nếu:
- Đau vùng chậu dữ dội hoặc đột ngột.
- Bạn không thể đứng thẳng.
- Có máu trong nước tiểu hoặc phân của bạn.
- Bạn bị sốt.
- Bạn đang mang thai hoặc đã mang thai trong vòng sáu tháng qua.
Đau vùng chậu có thể là một triệu chứng đáng lo ngại. Điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Bác sĩ sẽ giúp bạn xác định nguyên nhân gây đau và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho bạn.
