Insulin glulisine là một loại insulin tác dụng nhanh được sử dụng để kiểm soát lượng đường trong máu ở người lớn và trẻ em mắc bệnh tiểu đường. Bài viết này cung cấp thông tin toàn diện về insulin glulisine, bao gồm công dụng, cách sử dụng, tác dụng phụ và các lưu ý quan trọng.
Insulin glulisine là gì?
Insulin glulisine là một loại insulin tổng hợp tương tự như insulin người. Nó hoạt động bằng cách giúp đường (glucose) từ máu đi vào tế bào để tạo năng lượng. Thuốc này thuộc nhóm insulin tác dụng nhanh, có nghĩa là nó bắt đầu hoạt động nhanh chóng sau khi tiêm.
Tên biệt dược phổ biến: Apidra, Apidra SoloStar
Những điều cần biết trước khi sử dụng insulin glulisine
Trước khi bắt đầu sử dụng insulin glulisine, hãy thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ nếu bạn có bất kỳ tình trạng nào sau đây:
- Hạ đường huyết: Tiền sử hạ đường huyết hoặc thường xuyên bị hạ đường huyết.
- Bệnh về mắt: Các vấn đề về thị lực hoặc bệnh lý về mắt liên quan đến tiểu đường.
- Bệnh thận: Suy giảm chức năng thận.
- Bệnh gan: Suy giảm chức năng gan.
- Dị ứng: Dị ứng với insulin, metacresol hoặc bất kỳ thành phần nào khác của thuốc.
- Mang thai hoặc cho con bú: Nếu bạn đang mang thai, dự định có thai hoặc đang cho con bú.
Cách sử dụng insulin glulisine
Insulin glulisine được tiêm dưới da. Bạn nên tiêm thuốc này 15 phút trước bữa ăn hoặc trong vòng 20 phút sau khi bắt đầu bữa ăn.
- Thời điểm tiêm: Tiêm ngay trước bữa ăn hoặc sau khi bắt đầu bữa ăn trong vòng 20 phút.
- Chuẩn bị trước khi tiêm: Đảm bảo bạn đã chuẩn bị sẵn sàng thức ăn trước khi tiêm. Không trì hoãn việc ăn sau khi tiêm.
- Hướng dẫn sử dụng: Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng thuốc và điều chỉnh liều lượng phù hợp với hoạt động thể chất và tình trạng bệnh. Không sử dụng nhiều insulin hơn hoặc ít hơn so với chỉ định.
- Kiểm tra insulin: Luôn kiểm tra insulin trước khi sử dụng. Dung dịch phải trong suốt và không màu. Không sử dụng nếu dung dịch bị vẩn đục, đặc, có màu hoặc có các hạt rắn.
- Sử dụng bút tiêm: Nếu bạn sử dụng bút tiêm, hãy tháo nắp kim trước khi tiêm.
- Vứt bỏ kim tiêm: Bỏ kim tiêm đã sử dụng vào hộp đựng vật sắc nhọn chuyên dụng. Không vứt kim tiêm vào thùng rác thông thường. Nếu bạn không có hộp đựng vật sắc nhọn, hãy liên hệ với dược sĩ hoặc bác sĩ để được cung cấp.
Lưu ý quan trọng: Luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và thời điểm tiêm insulin glulisine.
Nếu bạn quên một liều
Điều quan trọng là không được bỏ lỡ một liều insulin. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn cách xử lý nếu bạn quên một liều. Không tự ý tăng gấp đôi liều để bù cho liều đã quên.
Tương tác thuốc
Insulin glulisine có thể tương tác với nhiều loại thuốc khác. Hãy thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc, thảo dược và thực phẩm chức năng bạn đang sử dụng, bao gồm:
- Các thuốc điều trị tiểu đường khác: Có thể ảnh hưởng đến lượng đường trong máu.
- Rượu: Đồ uống có cồn.
- Thuốc kháng virus: Điều trị HIV/AIDS.
- Aspirin và các thuốc giống aspirin.
- Một số thuốc điều trị huyết áp cao, bệnh tim, rối loạn nhịp tim.
- Chromium.
- Thuốc lợi tiểu.
- Hormone nữ: Estrogen hoặc progestin, thuốc tránh thai.
- Fenofibrate.
- Gemfibrozil.
- Isoniazid.
- Lanreotide.
- Hormone nam hoặc steroid đồng hóa.
- MAOI: Như Carbex, Eldepryl, Marplan, Nardil và Parnate.
- Thuốc giảm cân.
- Thuốc điều trị dị ứng, hen suyễn, cảm lạnh hoặc ho.
- Thuốc điều trị trầm cảm, lo âu hoặc rối loạn tâm thần.
- Niacin.
- Nicotine.
- NSAID: Thuốc giảm đau và chống viêm, như ibuprofen hoặc naproxen.
- Octreotide.
- Pasireotide.
- Pentamidine.
- Phenytoin.
- Probenecid.
- Thuốc kháng sinh Quinolone: Như ciprofloxacin, levofloxacin, ofloxacin.
- Một số thực phẩm chức năng từ thảo dược.
- Steroid: Như prednisone hoặc cortisone.
- Sulfamethoxazole; trimethoprim.
- Hormone tuyến giáp.
Một số loại thuốc có thể che giấu các triệu chứng cảnh báo của hạ đường huyết. Bạn có thể cần theo dõi lượng đường trong máu thường xuyên hơn nếu bạn đang dùng một trong các loại thuốc này, bao gồm:
- Thuốc chẹn beta: Thường được sử dụng cho huyết áp cao hoặc các vấn đề về tim mạch (ví dụ: atenolol, metoprolol, propranolol).
- Clonidine.
- Guanethidine.
- Reserpine.
Những điều cần theo dõi khi sử dụng insulin glulisine
- Khám sức khỏe định kỳ: Đến gặp bác sĩ thường xuyên để kiểm tra tiến trình điều trị.
- Xét nghiệm HbA1c (A1C): Xét nghiệm máu đơn giản này giúp đánh giá khả năng kiểm soát lượng đường trong máu của bạn trong 2-3 tháng qua. Bạn sẽ được thực hiện xét nghiệm này 3-6 tháng một lần.
- Tự kiểm tra đường huyết: Tìm hiểu cách kiểm tra lượng đường trong máu tại nhà và nhận biết các triệu chứng của hạ đường huyết và tăng đường huyết để có biện pháp xử lý kịp thời.
- Luôn mang theo nguồn đường: Mang theo kẹo cứng hoặc viên glucose để sử dụng khi có triệu chứng hạ đường huyết. Đảm bảo những người xung quanh biết cách xử lý khi bạn bị hạ đường huyết nghiêm trọng (ví dụ: co giật hoặc bất tỉnh) và cần được cấp cứu y tế ngay lập tức.
- Thông báo cho bác sĩ: Báo cho bác sĩ nếu bạn bị tăng đường huyết. Bạn có thể cần điều chỉnh liều lượng thuốc.
- Không bỏ bữa: Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng rượu. Nhiều loại thuốc ho và cảm lạnh không kê đơn có chứa đường hoặc cồn, có thể ảnh hưởng đến lượng đường trong máu.
- Sử dụng đúng loại bơm tiêm: Đảm bảo bạn sử dụng đúng loại bơm tiêm cho loại insulin bạn đang sử dụng.
- Không thay đổi loại insulin hoặc bơm tiêm: Trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Thay đổi loại insulin hoặc bơm tiêm có thể gây ra tình trạng tăng hoặc hạ đường huyết nguy hiểm.
- Luôn có sẵn insulin: Luôn có sẵn một lượng insulin, bơm tiêm và kim tiêm dự phòng.
- Sử dụng bơm tiêm một lần: Vứt bỏ bơm tiêm và kim tiêm đã sử dụng vào hộp đựng chuyên dụng để tránh bị thương do kim đâm.
- Không dùng chung bút tiêm insulin: Ngay cả khi đã thay kim, việc dùng chung bút tiêm có thể dẫn đến lây nhiễm các bệnh như viêm gan hoặc HIV.
- Kiểm tra kim tiêm: Mỗi khi bạn nhận một hộp kim tiêm mới, hãy kiểm tra để đảm bảo chúng cùng loại với loại bạn đã được hướng dẫn sử dụng. Nếu không, hãy yêu cầu bác sĩ hướng dẫn bạn cách sử dụng loại kim tiêm mới này đúng cách.
- Đeo vòng tay/dây chuyền y tế: Đeo vòng tay hoặc dây chuyền y tế và mang theo thẻ mô tả bệnh tình, chi tiết về thuốc và thời gian dùng thuốc của bạn.
Tác dụng phụ có thể xảy ra
Các tác dụng phụ thường gặp của insulin glulisine bao gồm:
- Hạ đường huyết (Hypoglycemia): Run rẩy, lo lắng, đổ mồ hôi, da lạnh hoặc ẩm ướt, lú lẫn, chóng mặt, tim đập nhanh.
- Phản ứng dị ứng: Phát ban da, ngứa, nổi mề đay, sưng mặt, môi, lưỡi hoặc họng.
- Hạ kali máu: Đau cơ hoặc chuột rút, yếu hoặc mệt mỏi bất thường, tim đập nhanh hoặc không đều, táo bón.
- Loạn dưỡng mỡ: Cứng hoặc sẹo ở vị trí tiêm.
- Đau, đỏ hoặc kích ứng tại chỗ tiêm.
- Tăng cân.
Lưu ý: Hãy báo cho bác sĩ ngay lập tức nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào nghiêm trọng.
Cách bảo quản thuốc
- Để xa tầm tay trẻ em và vật nuôi.
Lọ thuốc chưa mở:
- Lọ Apidra: Bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ từ 2 đến 8 độ C. Không đóng băng hoặc sử dụng nếu insulin đã bị đóng băng. Tránh ánh sáng và nhiệt độ quá cao. Nếu không bảo quản trong tủ lạnh, lọ thuốc phải được sử dụng trong vòng 28 ngày. Vứt bỏ bất kỳ lọ thuốc chưa mở và chưa sử dụng nào đã được bảo quản trong tủ lạnh sau ngày hết hạn.
Bút tiêm chưa mở:
- Bút Apidra SoloStar: Bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ từ 2 đến 8 độ C. Không đóng băng hoặc sử dụng nếu insulin đã bị đóng băng. Tránh ánh sáng và nhiệt độ quá cao. Nếu không bảo quản trong tủ lạnh, bút tiêm phải được sử dụng trong vòng 28 ngày. Vứt bỏ bất kỳ bút tiêm chưa mở và chưa sử dụng nào đã được bảo quản trong tủ lạnh sau ngày hết hạn.
Lọ thuốc đang sử dụng:
- Lọ Apidra: Bảo quản trong tủ lạnh hoặc ở nhiệt độ phòng dưới 25 độ C. Không đóng băng. Tránh xa nhiệt và ánh sáng. Vứt bỏ lọ đã mở sau 28 ngày.
Bút tiêm đang sử dụng:
- Bút Apidra SoloStar: Bảo quản ở nhiệt độ phòng dưới 25 độ C. Không bảo quản trong tủ lạnh hoặc đóng băng. Tránh xa nhiệt và ánh sáng. Vứt bỏ bút tiêm sau 28 ngày, ngay cả khi vẫn còn insulin bên trong.
Lưu ý: Đây chỉ là bản tóm tắt thông tin. Nó có thể không bao gồm tất cả các thông tin có thể có. Nếu bạn có thắc mắc về thuốc này, hãy hỏi bác sĩ, dược sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe của bạn.