Mất thị lực đột ngột là một tình trạng y tế khẩn cấp, đòi hỏi sự can thiệp kịp thời. Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, ảnh hưởng đến các bộ phận khác nhau của mắt.
Tổng quan
Mất thị lực đột ngột có thể do nhiều bệnh lý khác nhau ảnh hưởng đến các bộ phận của mắt.
Mất thị lực đột ngột là tình trạng suy giảm khả năng nhìn nhanh chóng và bất ngờ, có thể xảy ra trong vài giây, vài phút hoặc vài ngày. Nó có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai mắt, gây mất toàn bộ thị lực hoặc chỉ một phần của thị trường thị giác, chẳng hạn như mất thị lực trung tâm. Các bệnh lý như viêm giác mạc, chấn thương mắt, xuất huyết tiền phòng, viêm màng bồ đào, glocom góc đóng cấp tính, viêm dây thần kinh thị giác, phù gai thị và bong võng mạc đều có thể dẫn đến mất thị lực đột ngột.
Vậy sự khác biệt giữa mất thị lực đột ngột và mất thị lực từ từ là gì? Mất thị lực từ từ thường tiến triển trong vài tháng hoặc thậm chí nhiều năm, trong khi mất thị lực đột ngột xảy ra một cách nhanh chóng và bất ngờ.
Nguyên nhân có thể gây mất thị lực đột ngột
Mất thị lực đột ngột có thể do các vấn đề xảy ra ở bất kỳ giai đoạn nào của quá trình thị giác. Quá trình này bao gồm việc mắt gửi tín hiệu đến não để tạo ra hình ảnh. Các vấn đề liên quan đến mắt, dây thần kinh và não đều có thể dẫn đến mất thị lực đột ngột. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
- Các bệnh lý về mắt:
- Bong võng mạc: Võng mạc bị tách khỏi lớp mạch máu bên dưới, dẫn đến mất thị lực.
- Tắc nghẽn động mạch hoặc tĩnh mạch võng mạc: Gây thiếu máu hoặc xuất huyết võng mạc, ảnh hưởng đến thị lực.
- Viêm thần kinh thị giác: Viêm dây thần kinh thị giác, làm gián đoạn tín hiệu truyền từ mắt đến não.
- Viêm loét giác mạc: Nhiễm trùng hoặc viêm giác mạc có thể gây đau và giảm thị lực nhanh chóng.
- Glocom góc đóng cấp tính: Tăng áp lực đột ngột trong mắt, gây tổn thương thần kinh thị giác.
- Xuất huyết dịch kính: Máu chảy vào khoang dịch kính (chất lỏng trong mắt), làm mờ hoặc che khuất tầm nhìn.
- Các bệnh lý thần kinh:
- Đột quỵ: Ảnh hưởng đến các vùng não kiểm soát thị giác.
- U não: Chèn ép hoặc gây tổn thương cho các dây thần kinh thị giác hoặc các vùng não liên quan đến thị giác.
- Viêm động mạch tế bào khổng lồ: Viêm các động mạch cung cấp máu cho mắt và não.
- Chấn thương:
- Chấn thương trực tiếp vào mắt: Gây tổn thương các cấu trúc mắt.
- Chấn thương đầu: Ảnh hưởng đến các dây thần kinh thị giác hoặc các vùng não liên quan đến thị giác.
Vậy, làm thế nào bác sĩ có thể xác định nguyên nhân gây mất thị lực đột ngột?
Thông thường, bác sĩ sẽ bắt đầu bằng cách hỏi về những gì đã xảy ra khi bạn nhận thấy mất thị lực lần đầu tiên. Họ cũng sẽ hỏi về tiền sử bệnh và các triệu chứng khác mà bạn có thể gặp phải, bao gồm:
- Bạn có những bệnh lý nào khác?
- Bạn đang làm gì khi bị mất thị lực?
- Bạn có bị đau mắt không?
- Bạn có bị chấn thương mắt không? Chấn thương mắt như thế nào?
- Ánh sáng có làm bạn khó chịu không?
- Bạn có nhìn thấy ruồi bay không?
- Thị lực của bạn có phục hồi nhanh chóng không?
Bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện một số hoặc tất cả các xét nghiệm sau:
- Khám mắt toàn diện: Kiểm tra thị lực, đo nhãn áp, kiểm tra đáy mắt và các cấu trúc khác của mắt.
- Chụp ảnh đáy mắt: Sử dụng các kỹ thuật như chụp OCT (quang học cắt lớp kết hợp) hoặc chụp mạch huỳnh quang để đánh giá võng mạc và các mạch máu.
- Thị trường: Kiểm tra phạm vi thị giác của bạn.
- Chụp CT hoặc MRI não: Để loại trừ các vấn đề về não, chẳng hạn như đột quỵ hoặc u não.
- Xét nghiệm máu: Để kiểm tra các bệnh lý viêm nhiễm hoặc các vấn đề về đông máu.
Điều trị và chăm sóc
Mất thị lực đột ngột là một tình trạng y tế khẩn cấp. Gọi cấp cứu 115 hoặc đến phòng cấp cứu ngay lập tức. Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra mất thị lực của bạn. Ví dụ, bác sĩ có thể điều trị cho bạn bằng:
- Thuốc nhỏ mắt, viên nén hoặc tiêm.
- Steroid để điều trị viêm.
- Thuốc chống nhiễm trùng để điều trị nhiễm trùng.
- Phẫu thuật.
Bạn cần được chẩn đoán và điều trị nhanh chóng để có cơ hội tốt nhất để phục hồi thị lực.
Làm thế nào có thể ngăn ngừa mất thị lực đột ngột?
Bạn có thể giảm nguy cơ mất thị lực đột ngột nếu bạn thực hiện một số biện pháp để bảo vệ thị lực của mình, bao gồm:
- Đeo thiết bị bảo hộ khi cần thiết, chẳng hạn như khi làm việc hoặc tham gia các môn thể thao.
- Thực hành vệ sinh tay tốt (rửa tay kỹ lưỡng để ngăn ngừa nhiễm trùng).
- Không chạm vào mắt của bạn.
- Tuân theo hướng dẫn của bác sĩ về việc đeo và làm sạch kính áp tròng một cách an toàn để tránh nhiễm trùng.
- Kiểm soát bất kỳ bệnh mãn tính nào, như tiểu đường hoặc huyết áp cao.
Khi nào cần gọi bác sĩ
Bác sĩ nên luôn đánh giá và điều trị tình trạng mất thị lực đột ngột. Nếu bạn bị mất thị lực đột ngột, hãy đến phòng cấp cứu ngay lập tức.
Lời khuyên từ chuyên gia
Nếu bạn đột nhiên bị mất thị lực, bạn cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Điều này đúng nếu bạn bị mất thị lực một phần, ở một hoặc cả hai mắt. Và bạn cần được giúp đỡ cho dù bạn có bị đau mắt hay không. Điều này thật đáng sợ, nhưng tình hình thường có thể được cải thiện miễn là bạn được chăm sóc y tế nhanh chóng.
