Tổng quan
Tắc mạch máu là gì?
Tắc mạch máu là tình trạng mạch máu bị tắc nghẽn, ngăn cản dòng máu lưu thông trong cơ thể. Mạch máu bao gồm động mạch và tĩnh mạch. Thông thường, tắc nghẽn mạch máu là do cục máu đông hoặc mảng xơ vữa tích tụ, nhưng cũng có thể xảy ra khi động mạch hoặc tĩnh mạch bị hẹp, gây khó khăn cho việc lưu thông máu.
Nguy cơ tắc mạch máu ở mặt có thể tăng lên nếu bạn thực hiện các thủ thuật tiêm chất làm đầy môi (lip filler) hoặc chất làm đầy da (dermal filler). Chất làm đầy là một thủ thuật được thực hiện bởi bác sĩ da liễu để cải thiện các khuyết điểm trên da bằng cách tiêm một chất dưới da.
Tắc mạch máu rất hiếm gặp nhưng nghiêm trọng nếu xảy ra.
Tắc mạch máu có giống với huyết khối không?
Tắc mạch máu là một thuật ngữ chung để chỉ bất kỳ loại tắc nghẽn nào của mạch máu. Huyết khối chỉ đề cập đến tắc nghẽn mạch máu do cục máu đông. Cả hai tình trạng này đều có thể đe dọa tính mạng và có thể dẫn đến đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim.
Điều gì xảy ra khi chất làm đầy da gây tắc mạch máu?
Tắc mạch máu là một tác dụng phụ hiếm gặp của chất làm đầy môi hoặc chất làm đầy da. Trong quá trình thực hiện thủ thuật, bác sĩ sẽ tiêm chất làm đầy dưới da. Chất làm đầy có thể làm giảm sự xuất hiện của nếp nhăn và làm cho làn da trông trẻ trung hơn. Một số chất làm đầy phổ biến bao gồm:
- Axit hyaluronic.
- Canxi hydroxylapatite.
- Axit poly-L-lactic.
- Polymethyl methacrylate.
Trong trường hợp hiếm gặp khi tắc mạch máu xảy ra, chất làm đầy được tiêm dưới da sẽ chèn ép lên các mạch máu ở mặt hoặc bị tiêm vào động mạch. Áp lực này ảnh hưởng đến sự lưu thông máu dưới da, có thể gây đau, sưng và thay đổi màu sắc da. Bạn có thể nhận thấy những triệu chứng này sau 24 giờ sau khi thực hiện thủ thuật.
Liên hệ với bác sĩ nếu bạn bị đau hoặc thay đổi màu da tại vị trí tiêm chất làm đầy da. Giảm lưu lượng máu đến các bộ phận của cơ thể có thể gây ra những hậu quả nguy hiểm và không thể phục hồi nếu không được điều trị kịp thời.
Triệu chứng và nguyên nhân
Triệu chứng của tắc mạch máu là gì?
Các triệu chứng của tắc mạch máu bao gồm:
- Đau hoặc khó chịu tại vị trí tắc nghẽn.
- Sưng tấy.
- Thay đổi màu sắc da: đỏ (ban đỏ) đến các đốm xanh tím hoặc trắng (tái nhợt).
- Nhiệt độ vùng da bị ảnh hưởng lạnh hơn.
Nếu bạn bị tắc mạch máu sau khi tiêm chất làm đầy da, bạn có thể gặp các triệu chứng từ 12 đến 24 giờ sau khi thực hiện thủ thuật.
Tắc mạch máu là một tình trạng nghiêm trọng cần được điều trị y tế ngay lập tức. Nếu không được điều trị, tắc mạch máu có thể gây ra các biến chứng bao gồm:
- Chết tế bào và mô (hoại tử mô) do thiếu oxy và nguồn cung cấp máu.
- Tổn thương hoặc suy tạng.
- Nhồi máu cơ tim.
- Đột quỵ.
Nguyên nhân gây tắc mạch máu là gì?
Tắc nghẽn động mạch hoặc tĩnh mạch gây ra tắc mạch máu. Tắc nghẽn có thể xảy ra do:
- Chèn ép hoặc áp lực lên động mạch bởi chất làm đầy da được tiêm vào da.
- Cục máu đông trong động mạch hoặc tĩnh mạch.
- Mảng xơ vữa tích tụ trong động mạch hoặc tĩnh mạch.
Động mạch và tĩnh mạch mang máu từ tim đến các bộ phận khác nhau của cơ thể và trở về tim. Tắc nghẽn ngăn máu và oxy lưu thông trong cơ thể. Điều này gây ra các triệu chứng của bệnh.
Chẩn đoán và xét nghiệm
Tắc mạch máu được chẩn đoán như thế nào?
Tắc mạch máu là một tình trạng nghiêm trọng và thường được chẩn đoán trong phòng cấp cứu. Bác sĩ sẽ khai thác tiền sử bệnh đầy đủ và thực hiện khám sức khỏe để tìm hiểu thêm về các triệu chứng của bạn. Trong quá trình khám, bác sĩ sẽ hỏi bạn những câu hỏi về các triệu chứng của bạn, chẳng hạn như:
- Bạn bắt đầu nhận thấy các triệu chứng khi nào?
- Gần đây bạn có thực hiện thủ thuật tiêm chất làm đầy da không?
Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh, như chụp X-quang, có thể xác nhận chẩn đoán và giúp bác sĩ nhìn rõ hơn tình trạng tắc nghẽn dưới da.
Quản lý và điều trị
Tắc mạch máu được điều trị như thế nào?
Sau khi chẩn đoán sớm tắc mạch máu do chất làm đầy da, phương pháp điều trị có thể bao gồm:
- Xoa bóp hoặc vỗ nhẹ vào da để giải phóng áp lực lên mạch máu.
- Chườm ấm lên da để cải thiện lưu lượng máu.
- Tiêm enzyme dưới da để phá vỡ các chất làm đầy (hyaluronidase).
- Uống aspirin để làm loãng máu và cải thiện lưu lượng máu.
- Uống kháng sinh để ngăn ngừa hoặc điều trị nhiễm trùng nếu có tế bào và mô chết (hoại tử).
Nếu hoại tử xảy ra trên da và bác sĩ có thể loại bỏ tắc nghẽn mạch máu, bạn có thể cần phẫu thuật thẩm mỹ để sửa chữa làn da bị tổn thương.
Làm thế nào để kiểm soát các triệu chứng của tôi?
Nếu bạn gặp các triệu chứng của tắc mạch máu, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Sau khi điều trị để loại bỏ tắc nghẽn, bạn có thể có các triệu chứng đau và nhức kéo dài. Cơn đau của bạn có thể dữ dội hơn nếu bạn bị hoại tử. Thuốc giảm đau không kê đơn (OTC) có thể làm giảm các triệu chứng này. Nếu bạn không thấy thuyên giảm sau khi điều trị và cơn đau của bạn dữ dội, hãy liên hệ với bác sĩ.
Phòng ngừa
Làm thế nào tôi có thể ngăn ngừa tắc mạch máu?
Tắc mạch máu rất hiếm và bạn không thể ngăn ngừa tất cả các trường hợp mắc bệnh. Hình thức phòng ngừa tốt nhất là tránh hoặc hạn chế số lượng chất làm đầy da bạn thực hiện vì tắc mạch máu là một tác dụng phụ của thủ thuật. Nếu bạn thực hiện tiêm chất làm đầy, hãy chọn một bác sĩ đáng tin cậy, người chuyên về thủ thuật này và sử dụng các chất làm đầy đã được FDA phê duyệt.
Tiên lượng
Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi bị tắc mạch máu?
Tiên lượng của bạn đối với tắc mạch máu khác nhau tùy thuộc vào thời điểm bạn được điều trị. Chẩn đoán và điều trị sớm dẫn đến tiên lượng tốt, bạn sẽ có thể hồi phục hoàn toàn với rất ít tác dụng phụ. Nếu việc chẩn đoán và điều trị của bạn bị trì hoãn, bạn có thể có nguy cơ bị tổn thương da vĩnh viễn và các hậu quả đe dọa tính mạng như nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ. Đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào của tắc mạch máu sau khi thực hiện thủ thuật tiêm chất làm đầy da.
Sống chung với bệnh
Khi nào tôi nên đi khám bác sĩ?
Đến gặp bác sĩ nếu bạn gặp các triệu chứng của tắc mạch máu sau khi thực hiện thủ thuật tiêm chất làm đầy da, đặc biệt là đau và thay đổi màu da. Tình trạng này rất nghiêm trọng và cần được điều trị y tế ngay lập tức, vì vậy đừng trì hoãn việc đến gặp bác sĩ nếu bạn gặp các triệu chứng.
Những câu hỏi nào tôi nên hỏi bác sĩ?
- Tôi có thể tiêm chất làm đầy da nữa không nếu một thủ thuật gây ra tắc mạch máu?
- Làm thế nào để kiểm soát cơn đau của tôi?
- Tôi có cần phẫu thuật thẩm mỹ nếu tôi bị hoại tử không?
Lời khuyên từ chuyên gia
Mặc dù chất làm đầy da thường là một thủ thuật an toàn, nhưng vẫn có những tác dụng phụ có thể xảy ra. Cơ thể của mỗi người phản ứng với chất làm đầy khác nhau. Tắc mạch máu là một tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào sau khi thực hiện thủ thuật tiêm chất làm đầy da, hãy đến gặp bác sĩ hoặc phòng cấp cứu ngay lập tức. Đừng chờ đợi để được điều trị tắc mạch máu vì bạn có thể gặp phải những tác dụng phụ không thể phục hồi và đe dọa tính mạng.
