Tổng quan
Tiểu buốt (đái buốt) là gì?
Tiểu buốt, hay còn gọi là đái buốt, là cảm giác đau hoặc khó chịu khi đi tiểu. Cảm giác này thường được mô tả như nóng rát, châm chích hoặc ngứa rát. Tiểu buốt không liên quan đến tần suất đi tiểu (tiểu nhiều lần), mặc dù hai triệu chứng này thường xuất hiện cùng nhau. Tiểu buốt không phải là một chẩn đoán bệnh cụ thể, mà là một dấu hiệu hoặc triệu chứng của một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
Ai dễ bị tiểu buốt (đái buốt)?
Cả nam và nữ ở mọi lứa tuổi đều có thể bị tiểu buốt. Tuy nhiên, tình trạng này phổ biến hơn ở phụ nữ. Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) thường liên quan đến tiểu buốt và xảy ra ở phụ nữ nhiều hơn nam giới.
Những đối tượng có nguy cơ cao bị tiểu buốt bao gồm:
- Phụ nữ mang thai.
- Người mắc bệnh tiểu đường.
- Người mắc các bệnh về bàng quang.
Triệu chứng của tiểu buốt (đái buốt) là gì?
Các triệu chứng của tiểu buốt có thể khác nhau giữa nam và nữ, nhưng cả hai giới thường mô tả cảm giác như nóng rát, châm chích hoặc ngứa rát. Cảm giác nóng rát là triệu chứng được báo cáo phổ biến nhất.
Cơn đau có thể xuất hiện khi bắt đầu đi tiểu hoặc sau khi đi tiểu. Đau khi bắt đầu đi tiểu thường là triệu chứng của nhiễm trùng đường tiết niệu. Đau sau khi đi tiểu có thể là dấu hiệu của vấn đề ở bàng quang hoặc tuyến tiền liệt. Ở nam giới, cơn đau có thể kéo dài ở dương vật trước và sau khi đi tiểu.
Triệu chứng ở phụ nữ có thể là bên trong hoặc bên ngoài. Đau bên ngoài vùng âm đạo có thể do viêm hoặc kích ứng da nhạy cảm này. Đau bên trong có thể là triệu chứng của nhiễm trùng đường tiết niệu.
Tiểu buốt (đái buốt) được chẩn đoán như thế nào?
Hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn cảm thấy đau hoặc rát khi đi tiểu. Tiểu buốt có thể là triệu chứng của một tình trạng bệnh lý cần được điều trị. Để chẩn đoán cơn đau của bạn, trước tiên bác sĩ sẽ xem xét bệnh sử đầy đủ của bạn, bao gồm các câu hỏi về các tình trạng bệnh lý hiện tại và trước đây, chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc rối loạn suy giảm miễn dịch. Bác sĩ cũng có thể hỏi về tiền sử tình dục của bạn để xác định xem bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) có thể là nguyên nhân gây đau hay không. Các xét nghiệm để sàng lọc STI cũng có thể cần thiết, đặc biệt nếu nam giới có dịch tiết ra từ dương vật hoặc phụ nữ có dịch tiết ra từ âm đạo. Nếu bạn là phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, bạn có thể được xét nghiệm mang thai.
Bác sĩ cũng sẽ hỏi về các loại thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn hiện tại bạn đang sử dụng và bất kỳ “biện pháp khắc phục tại nhà” nào đã thử để kiểm soát chứng tiểu buốt.
Bác sĩ cũng sẽ hỏi bạn về các triệu chứng hiện tại và lấy mẫu nước tiểu giữa dòng của bạn. Mẫu nước tiểu của bạn sẽ được phân tích để tìm bạch cầu, hồng cầu hoặc hóa chất lạ. Sự hiện diện của bạch cầu cho bác sĩ biết rằng bạn bị viêm đường tiết niệu. Cấy nước tiểu cho thấy bạn có bị nhiễm trùng đường tiết niệu hay không và nếu có thì vi khuẩn nào gây ra nó. Thông tin này cho phép bác sĩ của bạn chọn loại kháng sinh có tác dụng tốt nhất trong việc điều trị vi khuẩn.
Nếu không tìm thấy dấu hiệu nhiễm trùng trong mẫu nước tiểu của bạn, bác sĩ có thể đề nghị các xét nghiệm bổ sung để kiểm tra bàng quang hoặc tuyến tiền liệt (ở nam giới). Bác sĩ cũng có thể lấy mẫu dịch từ niêm mạc âm đạo hoặc niệu đạo để kiểm tra các dấu hiệu nhiễm trùng (ở phụ nữ).
Nguyên nhân có thể
Nguyên nhân gây tiểu buốt (đái buốt) là gì?
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tiểu buốt. Đôi khi, bác sĩ không thể xác định được nguyên nhân.
Ở NỮ GIỚI: Tiểu buốt ở phụ nữ có thể là do:
- Nhiễm trùng bàng quang (viêm bàng quang).
- Nhiễm trùng âm đạo.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Viêm nội mạc tử cung và các nguyên nhân khác bên ngoài đường tiết niệu, bao gồm bệnh túi thừa.
- Viêm bàng quang hoặc niệu đạo (niệu đạo là ống bắt đầu từ lỗ dưới của bàng quang và đi ra khỏi cơ thể bạn). Viêm thường do nhiễm trùng.
Tình trạng viêm cũng có thể do quan hệ tình dục, thụt rửa âm đạo, xà phòng, giấy vệ sinh có mùi thơm, miếng bọt biển tránh thai hoặc thuốc diệt tinh trùng.
Ở NAM GIỚI: Tiểu buốt ở nam giới có thể là do:
- Nhiễm trùng đường tiết niệu và các bệnh nhiễm trùng khác bên ngoài đường tiết niệu, bao gồm bệnh túi thừa.
- Bệnh tuyến tiền liệt.
- Ung thư.
Tiểu buốt ở cả nam và nữ có thể là do bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) hoặc tác dụng phụ của thuốc. Thuốc hóa trị ung thư hoặc xạ trị vùng xương chậu có thể gây viêm bàng quang và gây tiểu buốt.
Chăm sóc và Điều trị
Tiểu buốt (đái buốt) được điều trị như thế nào?
Việc điều trị tiểu buốt phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra cảm giác đau/rát của bạn. Bước đầu tiên trong điều trị là xác định xem tiểu buốt của bạn là do nhiễm trùng, viêm, yếu tố ăn uống hay vấn đề về bàng quang hoặc tuyến tiền liệt.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Nếu cơn đau của bạn dữ dội, bạn có thể được kê đơn phenazopyridine. Lưu ý: thuốc này làm nước tiểu của bạn có màu đỏ cam và làm ố quần áo lót.
- Viêm do kích ứng da thường được điều trị bằng cách tránh nguyên nhân gây kích ứng.
- Tiểu buốt do tình trạng tiềm ẩn của bàng quang hoặc tuyến tiền liệt được điều trị bằng cách giải quyết tình trạng tiềm ẩn.
Có một số bước bạn có thể thực hiện để giảm bớt sự khó chịu khi tiểu buốt, bao gồm uống nhiều nước hơn hoặc dùng thuốc hỗ trợ không kê đơn (chẳng hạn như Uristat® hoặc AZO®) để điều trị tiểu buốt. Các phương pháp điều trị khác cần thuốc kê đơn.
Nếu bạn bị nhiễm trùng đường tiết niệu thường xuyên, bác sĩ có thể giúp tìm ra nguyên nhân.
Có thể làm gì để ngăn ngừa tiểu buốt?
- Uống nhiều nước hơn. Uống hai đến ba lít nước mỗi ngày.
- Nếu bạn sử dụng miếng lót tiểu không tự chủ, hãy thay nó ngay khi bị bẩn.
- Sau khi bạn (phụ nữ) đi tiểu, hãy lấy thêm một ít giấy mới và lau sạch mọi lượng nước tiểu còn sót lại từ bên trong môi âm hộ của bạn.
Khi nào cần gọi bác sĩ
Khi nào tôi nên gọi cho bác sĩ?
Tiểu buốt là một triệu chứng. Nó gây ra cảm giác nóng rát, đau và/hoặc khó chịu. Bạn có thể muốn liên hệ với bác sĩ vì triệu chứng này gây khó chịu. Điều quan trọng là bạn nên đến gặp bác sĩ để xác định xem triệu chứng của bạn có liên quan đến nhiễm trùng đường tiết niệu hay một nguyên nhân y tế khác hay không. Trong mọi trường hợp, bạn càng sớm gặp bác sĩ, việc chẩn đoán và điều trị càng sớm được bắt đầu.
