Tổng quan
U màng não thất là gì?
U màng não thất (Ependymoma) là một loại khối u hình thành trong não hoặc tủy sống.
U màng não thất là các khối u nguyên phát, tức là chúng hình thành trực tiếp trong não hoặc tủy sống, không lan đến từ nơi khác trong cơ thể.
Chúng là một loại u thần kinh đệm và là loại u não phổ biến thứ sáu ở trẻ em. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến người lớn.
Mức độ nguy hiểm của u màng não thất?
Các bác sĩ phân loại u màng não thất theo thang điểm từ 1 đến 3, dựa trên tốc độ phát triển của chúng. Các khối u cấp độ 1 phát triển chậm nhất và cấp độ 3 phát triển nhanh nhất.
U màng não thất cấp độ 1 và 2 là lành tính. Chúng thường phát triển chậm và không di căn từ nơi chúng hình thành.
U màng não thất cấp độ 3 là ác tính. Chúng phát triển nhanh hơn nhiều so với các khối u cấp độ thấp.
Các loại u màng não thất
Ngoài các cấp độ, còn có một số loại u màng não thất, bao gồm:
- U màng não thất dưới màng não (cấp độ 1): Chúng phát triển gần các khoang trong não (não thất) chứa dịch não tủy (CSF). Loại này phổ biến ở người lớn hơn trẻ em.
- U màng não thất cổ điển (cấp độ 2): Đây là loại phổ biến nhất, ảnh hưởng đến cả trẻ em và người lớn.
- U màng não thất nhú (cấp độ 2): Chúng phát triển ở phần dưới của tủy sống và phổ biến nhất ở nam giới trưởng thành.
- U màng não thất thoái sản (cấp độ 3): Chúng thường hình thành gần đáy não, phát triển nhanh chóng và thường lan sang các bộ phận khác của não. Chúng có khả năng tái phát cao nhất sau khi điều trị.
Triệu chứng và Nguyên nhân
Triệu chứng của u màng não thất là gì?
U màng não thất có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào vị trí hình thành. Một số triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:
- Đau đầu.
- Buồn nôn hoặc nôn.
- Chóng mặt.
- Mờ mắt hoặc nhìn đôi.
- Co giật.
- Khó giữ thăng bằng.
- Khó suy nghĩ hoặc tập trung.
- Thay đổi tâm trạng hoặc tính cách.
- Đau lưng.
- Yếu cơ ở tay hoặc chân.
- Khó kiểm soát ruột hoặc bàng quang.
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ không thể cho bạn biết khi chúng cảm thấy đau hoặc có các triệu chứng khác. Bạn có thể nhận thấy:
- Đầu to hơn bình thường.
- Mất ngủ.
- Dễ cáu gắt hoặc quấy khóc bất thường.
- Nôn mửa hoặc trớ nhiều hơn bình thường.
Nguyên nhân gây ra u màng não thất?
Các chuyên gia không chắc chắn nguyên nhân gây ra u màng não thất. Chúng có thể xảy ra do lỗi khi các tế bào màng não thất trong não phân chia và nhân lên. Một số biến thể di truyền có thể gây ra chúng.
Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người mang các biến thể di truyền gây ra bệnh u xơ thần kinh loại 2 có thể có nhiều khả năng phát triển u màng não thất hơn. Tuy nhiên, các chuyên gia không thể chắc chắn rằng chúng có liên quan. Họ vẫn đang nghiên cứu mối liên hệ có thể này.
Chẩn đoán và Xét nghiệm
Chẩn đoán u màng não thất như thế nào?
Bác sĩ sẽ chẩn đoán u màng não thất bằng cách khám sức khỏe, khám thần kinh và một số xét nghiệm. Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng và thời điểm bạn bắt đầu nhận thấy chúng.
Bác sĩ có thể sử dụng một số xét nghiệm sau để chẩn đoán u màng não thất:
- Chẩn đoán hình ảnh:
- Chụp MRI: MRI sử dụng sóng radio và nam châm mạnh để tạo ra hình ảnh chi tiết về não và tủy sống của bạn. Đây là xét nghiệm hình ảnh thường được sử dụng nhất để chẩn đoán u màng não thất.
- Chụp CT: CT sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh cắt ngang của não và tủy sống. CT có thể được sử dụng để phát hiện các khối u lớn hoặc chảy máu trong não.
- Sinh thiết: Sinh thiết là thủ thuật lấy một mẫu nhỏ mô từ khối u để kiểm tra dưới kính hiển vi. Đây là cách duy nhất để xác định chắc chắn liệu một khối u có phải là u màng não thất hay không, cũng như xác định cấp độ của nó.
Quản lý và Điều trị
Các phương pháp điều trị u màng não thất là gì?
Bác sĩ sẽ điều trị u màng não thất bằng:
- Phẫu thuật: Mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ càng nhiều khối u càng tốt mà không gây tổn thương cho các bộ phận quan trọng của não hoặc tủy sống.
- Xạ trị: Xạ trị sử dụng các chùm năng lượng mạnh để tiêu diệt tế bào ung thư. Nó có thể được sử dụng sau phẫu thuật để tiêu diệt bất kỳ tế bào ung thư nào còn sót lại.
- Hóa trị: Hóa trị sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Nó không được sử dụng thường xuyên để điều trị u màng não thất, nhưng có thể được sử dụng trong một số trường hợp.
Tiên lượng
Tỷ lệ sống sót nếu mắc u màng não thất là bao nhiêu?
Tỷ lệ sống sót sau 5 năm đối với u màng não thất là gần 85%. Điều đó có nghĩa là khoảng 85% số người vẫn còn sống trong vòng 5 năm sau khi được chẩn đoán. Tuy nhiên, con số này có thể không áp dụng cho bạn hoặc tình huống cụ thể của bạn. Bác sĩ sẽ cho bạn biết những gì có thể xảy ra.
Có rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ sống sót của bạn, bao gồm:
- Cấp độ của khối u.
- Vị trí của khối u.
- Tuổi của bạn.
- Sức khỏe tổng thể của bạn.
U màng não thất có chữa khỏi được không?
Không có cách chữa khỏi ung thư, nhưng có thể loại bỏ hoặc tiêu diệt u màng não thất cấp độ 3 bằng cách điều trị.
Hãy nhớ rằng, luôn có khả năng u màng não thất tái phát, ngay cả sau khi bạn được tuyên bố là không còn ung thư. Điều đó có nhiều khả năng xảy ra hơn với các khối u cấp độ 3. Bác sĩ và phẫu thuật viên sẽ cho bạn biết những gì có thể xảy ra dựa trên tuổi tác và sức khỏe tổng thể của bạn.
Sống chung với bệnh
Khi nào tôi nên đến gặp bác sĩ?
Bác sĩ sẽ cho bạn biết tần suất bạn cần tái khám để theo dõi bất kỳ thay đổi nào trong cơ thể. Bạn sẽ cần chụp chiếu thường xuyên để theo dõi u màng não thất trong quá trình điều trị.
Những câu hỏi nào tôi nên hỏi bác sĩ?
Bạn có thể muốn hỏi bác sĩ:
- U màng não thất ở cấp độ nào?
- Đây là loại khối u nào?
- Tôi sẽ cần những phương pháp điều trị nào?
- Khả năng u màng não thất quay trở lại sau khi loại bỏ là bao nhiêu?
