Tổng quan
Viêm khóe miệng là gì?
Viêm khóe miệng (Angular cheilitis) là một tình trạng viêm da phổ biến, ảnh hưởng đến một hoặc cả hai bên khóe miệng, gây ra các vết loét, nứt nẻ và kích ứng. Mặc dù gây đau đớn, viêm khóe miệng thường không nghiêm trọng.
Các tên gọi khác của viêm khóe miệng bao gồm viêm miệng góc (angular stomatitis) và perleche. Đôi khi, người bệnh nhầm lẫn viêm khóe miệng với mụn rộp. Tuy nhiên, mụn rộp là một bệnh lý riêng biệt do virus herpes gây ra và có khả năng lây nhiễm, trong khi viêm khóe miệng thì không.
Ai dễ bị viêm khóe miệng?
Viêm khóe miệng thường gặp nhất ở người già và trẻ nhỏ. Người lớn tuổi có thể đeo răng giả hoặc da bị chảy xệ ở khóe miệng, dẫn đến tình trạng khô miệng. Trẻ sơ sinh có thể bị kích ứng miệng do ngậm núm vú giả, mút ngón tay hoặc chảy nước dãi.
Triệu chứng và Nguyên nhân
Nguyên nhân gây viêm khóe miệng?
Nước bọt tích tụ ở khóe miệng gây khô da. Da khô quá mức ở khu vực này có thể dẫn đến viêm khóe miệng. Theo thời gian, da khô có thể nứt ra, tạo điều kiện cho vi khuẩn hoặc nấm xâm nhập, gây viêm nhiễm.
Các nguyên nhân gây khô, nứt nẻ khóe miệng có thể dẫn đến viêm khóe miệng bao gồm:
- Viêm da dị ứng hoặc eczema.
- Răng giả không vừa vặn.
- Chảy nước dãi khi ngủ.
- Nhiễm nấm hoặc nấm men trong miệng, chẳng hạn như tưa miệng.
- Răng mọc lệch.
- Dị ứng da.
- Mút ngón tay hoặc ngậm núm vú giả.
- Đeo khẩu trang.
Các yếu tố nguy cơ của viêm khóe miệng?
Bất kỳ ai ở mọi lứa tuổi, giới tính hoặc chủng tộc đều có thể bị viêm khóe miệng. Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:
- Các bệnh mãn tính, chẳng hạn như tiểu đường hoặc bệnh viêm ruột (IBD).
- Hội chứng Down, có thể gây khô, da chảy xệ trên mặt.
- Rối loạn hệ miễn dịch, chẳng hạn như HIV.
- Mức độ thấp của vitamin B, sắt hoặc protein.
- Giảm cân nhanh chóng.
- Nếp nhăn do lão hóa.
- Hút thuốc.
- Căng thẳng.
Triệu chứng của viêm khóe miệng?
Viêm khóe miệng có thể gây ra các triệu chứng sau ở khóe miệng:
- Chảy máu.
- Mụn nước.
- Nứt nẻ.
- Đóng vảy.
- Mềm nhũn (da mềm, màu sáng hơn).
- Đỏ.
- Sưng tấy.
Chẩn đoán và Xét nghiệm
Chẩn đoán viêm khóe miệng như thế nào?
Bác sĩ chăm sóc sức khỏe ban đầu hoặc bác sĩ da liễu (chuyên gia về các bệnh về da) có thể chẩn đoán viêm khóe miệng thông qua:
- Kiểm tra các triệu chứng.
- Khám sức khỏe tổng quát.
- Xem xét tiền sử bệnh.
Bác sĩ có thể lấy mẫu dịch miệng để xét nghiệm virus như herpes hoặc nhiễm nấm. Xét nghiệm máu có thể được thực hiện để kiểm tra các bệnh hoặc thiếu hụt dinh dưỡng.
Loét miệng có phải luôn là do viêm khóe miệng?
Nứt nẻ khóe miệng không phải lúc nào cũng là do viêm khóe miệng. Có nhiều tình trạng có thể gây ra vết loét ở môi hoặc miệng, bao gồm:
- Mụn rộp (do virus herpes simplex gây ra)
- Bệnh tay chân miệng (thường gặp ở trẻ em)
- Loét áp-tơ (còn gọi là nhiệt miệng)
- Viêm da tiếp xúc (do dị ứng hoặc kích ứng)
Quản lý và Điều trị
Điều trị viêm khóe miệng như thế nào?
Kế hoạch điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây viêm khóe miệng. Nó có thể bao gồm:
- Kháng sinh: Kháng sinh đường uống hoặc bôi tại chỗ để điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn.
- Chỉnh nha: Răng giả hoặc các khí cụ nha khoa khác phải vừa vặn. Răng mọc lệch hoặc khớp cắn có thể được cải thiện bằng niềng răng, hàm duy trì hoặc khí cụ chỉnh hình.
- Thay đổi chế độ ăn uống: Ăn thực phẩm giàu protein, sắt và vitamin B có thể giải quyết các vấn đề do chế độ ăn uống kém hoặc thiếu chất dinh dưỡng.
- Thuốc mỡ hoặc kem: Kem chống nấm hoặc steroid bôi tại chỗ giúp giảm sưng và đau do nứt nẻ khóe miệng. Son dưỡng môi hoặc vaseline có thể giúp giữ ẩm và bảo vệ miệng.
Phòng ngừa
Làm thế nào để ngăn ngừa viêm khóe miệng?
Một số nguyên nhân gây viêm khóe miệng là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách:
- Tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng và kích ứng da.
- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh và uống nhiều nước.
- Giữ ẩm cho môi.
- Không hút thuốc hoặc sử dụng các sản phẩm thuốc lá.
- Không liếm môi.
- Không sử dụng mỹ phẩm hết hạn.
Tiên lượng
Tiên lượng cho người bị viêm khóe miệng như thế nào?
Viêm khóe miệng thường không nghiêm trọng và thường khỏi sau khoảng hai tuần điều trị. Viêm khóe miệng nặng có thể dẫn đến sẹo hoặc da yếu, mỏng nếu không được điều trị.
Viêm khóe miệng có thể tái phát sau khi điều trị. Đối với một số người, tình trạng này là mãn tính (tiếp diễn). Họ có thể cần kiểm soát tình trạng này trong suốt phần đời còn lại.
Sống chung với viêm khóe miệng
Tôi có thể làm gì để sống chung với viêm khóe miệng dễ dàng hơn?
Trong khi điều trị nguyên nhân gây viêm khóe miệng, bạn có thể giảm đau và sưng bằng cách:
- Chườm đá hoặc khăn mát lên khóe miệng.
- Tránh các chất gây kích ứng da như kem đánh răng, nước súc miệng và thức ăn cay.
- Tránh ánh nắng mặt trời và thời tiết quá lạnh hoặc gió mạnh.
- Sử dụng thuốc mỡ hoặc son dưỡng môi để giữ ẩm cho khóe miệng.