Tổng quan
Vòng Kayser-Fleischer là gì?
Vòng Kayser-Fleischer là những vòng tròn sẫm màu xuất hiện xung quanh mống mắt. Mống mắt là phần có màu của mắt. Những vòng này được tạo thành từ các chất lắng đọng đồng tích tụ trong mắt. Vòng có thể có màu xanh lục, vàng hoặc nâu. Vòng Kayser-Fleischer không ảnh hưởng đến thị lực.
Vòng Kayser-Fleischer xuất hiện ở rìa giác mạc, nơi giác mạc gặp củng mạc. Màu sắc bắt đầu như một vòng cung trên đỉnh mắt, sau đó lan rộng ra cho đến khi tạo thành một vòng tròn hoàn chỉnh.
Vòng Kayser-Fleischer khó nhìn thấy hơn ở những người có mắt màu tối như mắt nâu so với những người có mắt màu sáng.
Sự khác biệt giữa vòng Kayser-Fleischer và vòng cung lão hóa (arcus senilis) là gì?
Vòng cung lão hóa phát triển như một vòng trắng xám do sự tích tụ lipid. Vòng Kayser-Fleischer có màu sẫm và do sự tích tụ đồng trong mắt.
Bác sĩ nhãn khoa cần sử dụng đèn khe để quan sát vòng Kayser-Fleischer, nhưng không cần thiết để quan sát vòng cung lão hóa.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể phải sử dụng phương pháp soi góc tiền phòng (gonioscopy) để xác định chắc chắn liệu bạn có vòng Kayser-Fleischer hay không. Xét nghiệm này kết hợp kiểm tra bằng đèn khe (kính hiển vi đặc biệt dùng để kiểm tra mắt) và một loại kính áp tròng đặc biệt. Bác sĩ đặt kính soi góc tiền phòng lên mắt đã được gây tê và chiếu một chùm ánh sáng vào thấu kính.
Soi góc tiền phòng thường được sử dụng trong xét nghiệm và điều trị bệnh tăng nhãn áp (glaucoma).
Vòng giống Kayser-Fleischer là gì?
Vòng giống Kayser-Fleischer không phải là vòng Kayser-Fleischer thực sự, nhưng có vẻ ngoài tương tự. Các tình trạng gây ra nồng độ bilirubin cao có liên quan đến sự hình thành vòng giống Kayser-Fleischer.
Vòng Fleischer là gì?
Vòng Fleischer là một loại vòng giác mạc khác. Sự lắng đọng sắt trong giác mạc gây ra vòng Fleischer. Loại vòng này có liên quan đến bệnh keratoconus (giác mạc hình chóp), một tình trạng khiến mắt bạn phình ra thành hình nón thay vì hình tròn thông thường của giác mạc.
Nguyên nhân có thể
Nguyên nhân phổ biến nhất của vòng Kayser-Fleischer là gì?
Nguyên nhân phổ biến nhất của vòng Kayser-Fleischer là bệnh Wilson. Bệnh Wilson gây ra sự tích tụ đồng trong cơ thể. Đây là một rối loạn di truyền và có thể gây ra bệnh gan. Sự lắng đọng đồng có thể gây ra vòng Kayser-Fleischer và hiếm gặp hơn là đục thủy tinh thể hình hoa hướng dương.
Bệnh Wilson cũng có thể gây ra các triệu chứng về hệ thần kinh và sức khỏe tâm thần sau khi đồng bắt đầu tích tụ trong hệ thần kinh trung ương, bao gồm cả não. Các triệu chứng này bao gồm các vấn đề về vận động, các vấn đề về lời nói, lo lắng, trầm cảm và các thay đổi về tính cách hoặc hành vi khác.
Khoảng 95% những người có triệu chứng thần kinh sẽ có vòng Kayser-Fleischer. Con số này là khoảng 50% đối với những người chỉ có vấn đề về gan và bệnh Wilson.
Có những tình trạng khác liên quan đến vòng Kayser-Fleischer, bao gồm:
- Viêm đường mật nguyên phát (Primary biliary cholangitis – PBC): Tình trạng mãn tính này gây tổn hại đến chức năng gan của cơ thể bạn. Tên cũ của tình trạng này là xơ gan mật nguyên phát.
- Ứ mật sơ sinh (Neonatal cholestasis): Tình trạng gan này đề cập đến bất kỳ loại suy giảm dòng chảy mật nào vào gan của trẻ sơ sinh. Suy giảm dòng chảy mật cũng có thể xảy ra ở người lớn.
Chăm sóc và điều trị
Vòng Kayser-Fleischer được điều trị như thế nào?
Bác sĩ sẽ điều trị bệnh gây ra vòng Kayser-Fleischer, thay vì chính những chiếc vòng này.
Điều trị bệnh Wilson
Các phương pháp điều trị bệnh Wilson bao gồm:
- Liệu pháp thải đồng: Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc loại bỏ đồng khỏi cơ thể bạn (chất thải đồng). Các loại thuốc này bao gồm penicillamine (Cupramine®, Depen®) và trientine (Syprine®).
- Bổ sung kẽm: Kẽm ngăn cơ thể bạn hấp thụ đồng trong ruột.
Điều trị viêm đường mật nguyên phát
Không có cách chữa trị bệnh viêm đường mật nguyên phát (PBC). Tuy nhiên, bác sĩ sẽ giúp bạn kiểm soát các triệu chứng và làm chậm sự tiến triển của bệnh. Các loại thuốc bao gồm:
- Ursodiol (Actigall®) để giúp loại bỏ mật khỏi gan của bạn.
- Axit obeticholic (Ocaliva®) để giảm lượng mật được sản xuất và tăng dòng chảy của mật ra khỏi gan của bạn. Ocaliva và axit ursodeoxycholic thường được kết hợp.
- Dyphenhydramine (Benadryl®), hydroxyzine (Vistaril®) hoặc cholestyramine (Locholest® hoặc Questran®) để điều trị ngứa dữ dội.
Điều trị ứ mật sơ sinh
Không có một cách để điều trị ứ mật sơ sinh. Bác sĩ có thể đề nghị một số loại sữa công thức nhất định hoặc khuyên dùng các sản phẩm để điều trị ngứa. Đối với những trẻ sơ sinh bị bệnh gan nặng, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật ghép gan.
Làm thế nào tôi có thể ngăn ngừa vòng Kayser-Fleischer?
Bạn không thể ngăn ngừa vòng Kayser-Fleischer xảy ra vì bạn không thể ngăn ngừa các tình trạng gây ra chúng. Tuy nhiên, nếu ai đó trong gia đình ruột thịt của bạn (cha mẹ, anh chị em ruột hoặc con cái) mắc bệnh Wilson, bạn có thể muốn nói chuyện với bác sĩ về việc xét nghiệm. Chẩn đoán sớm có thể dẫn đến điều trị sớm.
Vòng Kayser-Fleischer có phải là vĩnh viễn không?
Không, vòng Kayser-Fleischer không phải là vĩnh viễn. Chúng thường biến mất khi nguyên nhân tiềm ẩn được điều trị.
Khi nào cần gọi bác sĩ
Khi nào bạn nên gọi cho bác sĩ về vòng Kayser-Fleischer?
Bạn có thể không cần nói chuyện với bác sĩ về vòng Kayser-Fleischer, nhưng bạn có thể cần nói về việc kiểm soát bệnh Wilson hoặc các rối loạn gan khác liên quan đến vòng.
Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào khiến bạn lo lắng, cho dù đó là với mắt, thị lực hay bất kỳ thay đổi nào khác, hãy nhớ nói điều này với bác sĩ của bạn.
Lời khuyên
Bác sĩ nhãn khoa của bạn có thể là người đầu tiên nhận thấy nếu bạn có vòng Kayser-Fleischer. Họ có thể đang tìm kiếm cụ thể những chiếc vòng này nếu bạn mắc bệnh Wilson hoặc một tình trạng gan khác. Những chiếc vòng này sẽ không ảnh hưởng đến thị lực của bạn. Chúng có khả năng biến mất khi tình trạng bệnh tiềm ẩn của bạn được điều trị.
